Tekstil sektöründe ücretli emek ve sermaye
Gaziantep’te sınıf ateşi yanıyor! Başpınar Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) tekstil ve dokuma sektöründe çalışan binlerce işçi sefalet zamlarına ve düşük ücret dayatmasına karşı birlik olup BİRTEK-SEN öncülüğünde direnişe başlamışken Gaziantep Valiliği kent genelinde 15 günlük eylem yasağı kararı aldı. Valiliğin yasak kararı, tüm işçilerin birleşerek AKP’li İrfan Çelikaslan’ın sahibi olduğu Çelikaslan Tekstil Fabrikasının önünde yapacağı açıklama öncesinde ışık hızıyla alındı.
Yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı altında geçim mücadelesi veren işçilere reva görülen yüzde 30 zam, tekstil sektörünün içinden geçtiği yapısal krize karşı çözüm arayışının parçasıdır. Sektörün temel stratejisi, kârların ve kazançların özelleştirilmesi, zararın ve maliyetin işçilere yüklenmesidir. Patronlar ihracatta kaybettikleri pazar paylarını ya da iktidarın faiz ve para politikaları nedeniyle azalan kâr oranlarını işçileri düşük ücretlere daha çok sömürerek ve daha yoğun çalıştırarak telafi etmeye çabalar.
Tekstil ve hazır giyim sektörü emek yoğun üretim niteliğine sahip olmasından ötürü “mutlak artık değer” sömürüyle ayakta kalabilir. Mutlak artık değer üretimi, tamamen iş gününün uzunluğuna ve işçinin daha uzun süre çalıştırılmasına bağlıdır. Türkiye kapitalizminin ucuz emek-ucuz meta üretimine dayalı üretim yapısı çalışma sürelerinin uzamasındaki nedenlerden biridir. OECD verilerine göre haftalık 60 saatten fazla çalışan sayısı ortalama yüzde 4.4 iken, Türkiye’de yüzde 15.1’dir. Bu da haftada 1 gün izin yapıldığında günde en az 10 saat çalışma anlamına gelir. Tekstil ve konfeksiyon işçileri Türkiye’de ortalama 8 ila 11 saat çalışırken, büyük çoğunluğu haftada 1 gün izin kullanabilir.
Haftada ortalama 60 saat çalışan........
© Evrensel
