menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Emek gücüne ‘nitelik’ cenderesi!

25 7
08.02.2025

Emeğe yönelik şu cümleleri sıkça duyar olduk: ‘Nitelikli iş gücü’, ‘Küresel rekabete cevap verebilecek iş gücü’, ‘Nitelikli ara eleman ihtiyacı’…

Kurulan bu cümlelerin her birinin ardında eğitim ve istihdam politikalarını iç içe geçiren bir süreç yatıyor. Artık istihdam politikaları ile eğitim politikaları iyice iç içe geçmiş durumda; adeta Siyam ikizi gibiler!

Süreç sermayenin ihtiyaçlarına göre ilerliyor. TİSK, TUSİAD, MÜSİAD gibi sermayeyi temsil eden örgütlerin, istihdam politikaları ile eğitimi eş zamanlı ele alan raporlar yayımlamaları, ‘entelektüel’ bir faaliyet değil. Eğitimin ihtiyaçlarına göre dizayn edilmesi talebi.

Dünya Bankası gibi uluslararası sermayenin temsilcilerinin raporlarında yer alan “Küresel düzeyde rekabet edebilmek için ihtiyaç duyulan eğitimli iş gücünü yetiştirmek” benzeri vurguların altında da aynı mantık yatıyor; çok uluslu şirketlerin ihtiyaç duyduğu üretimi ucuz ve ‘nitelikli’ gerçekleştirebilecek emek havuzu oluşturulması…

Durmaksızın emek havuzu oluşturuluyor. Türkiye daha önce hiç olmadığı kadar sınıfların keskinleştiği bir topluma dönüşüyor. 23 yıl önce AKP’nin iktidara geldiği dönem 4.5 milyon olan ücretli emekçi sayısı bugün 16.5 milyonu aştı; üstelik 5 milyon kamu çalışanı ve tarımdaki istihdam hariç!

Ücretli emeğin iş gücüne oranı yüzde 30’ların altından yüzde 47’ye kadar yükselmiş durumda. Normal nüfus artışına göre muazzam bir artış söz konusu. Nüfus 72 milyondan, yüzde 20 artışla 85 milyona gelirken, ücretli emek yüzde 400 arttı!

***

Sermaye birikiminin ihtiyacına göre gelişen eğitim-istihdam ilişkisinde, yaşanan bu yoğun işçileşme sürecinde bir hayli yol alındı; Koç Grubunun meslek lisesi öğrencilerini Türkiye’nin geleceği olarak tanımlamasının ve meslek liseli öğrencilerine burs vermesinin üzerinden geçen 20 yılda!

Kapitalizm için ara eleman yetiştirmenin bir zorunluluğu gereği eğitim sistemi 4 4 4’e çevrildi; öğrenciler ikinci 4’te yani orta öğretimde bir meslek grubuna yönlendirilebilsinler, elenebilsinler, üniversiteye yığılmasınlar diye…

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneğinin (MÜSİAD) 2014 Meslek Lisesi Çalıştayı raporunda yazılan ifadeler:

Mesleki alana yöneltme işlemlerinin ortaokul 7. sınıfta başlatılmak üzere yoğun olarak ortaokul 8. sınıf düzeyinde yapılması gerektiği”…

Mesleki eğitimde 10. sınıfta haftada bir gün, 11. sınıfta haftada iki gün ve son sınıfta tamamen işletmede........

© Evrensel