Kızılderili şefi hikayesi

Mevsimlerden sonbahardır.

Kızılderili kabilesinin şefi ölür.

Bilge şefin yerine öğrenim görmüş oğlu geçer.

Kabiledekiler kış hazırlıkları yapacaklardır ve bu konu hakkında bilgi almak için yeni şefe gelirler.

“Bu kış nasıl geçecek” diye sorarlar.

Yeni ve genç kabile reisi bu konu hakkında hiçbir şey bilmiyor.

Ama ilk işte karizmayı çizdirmek te istemez.

Cevap verir:

“Bu kış çok sert geçecek” der.

Kabiledekiler aldıkları bu bilgiyle giderler.

Kabile reisi bilime inanan bir insandır.

Bilgi almak için bir süre sonra meteoroloji müdürlüğünü arar.

“Bu kış nasıl geçecek?” diye sorar.

Telefondaki yetkili “Bu kış çok sert geçecek” der.

Kabile reisi bunun üzerine kabileyi toplar ve

“Bu kış çok sert geçecek” der.

Kızılderililer bunun üzerine daha fazla kış hazırlığı yapmaya başlarlar.

Kabile reisi birkaç hafta sonra meteoroloji müdürlüğünü tekrar arar.

Yetkiliye sorar: Bu kış nasıl geçecek?

Yetkili: “Bu kış en sert kış olacak.” der.

Kabile reisi merak eder sorar.

“Neden bu kadar eminsiniz?”

Telefondaki yetkili;

“Çünkü Kızılderililer deli gibi odun topluyor” der…

***

Kavram: Petitio Principii.

Latince bir kavramdır.

Kanıtlanması gereken şeyi öncül olarak kabul etmedir.

Bu döngüsel nedensellik, safsata oluşturur.

· “Bu kış sert geçecek çünkü meteoroloji öyle söylüyor.”

· “Bu kış sert geçecek çünkü Kızılderililer odun topluyor.”

Döngüsel nedensellik hatası, sebep ve sonucun birbirine karışmasıdır.
“X doğrudur. X doğru olduğunun kanıtı nedir? Çünkü X doğrudur.”
Bazen kendi yarattığımız etkileri dışsal bir neden olarak görürüz.

***

Dini alanda Petitio principiiler- safsatalar

İncil Tanrının yazdığı kitaptır.

Tanrının yazdığı kitap yanlışa düşemez.

İncil’de yazdığına göre İncil doğrudur.

Öyleyse İncil kesinlikle doğrudur…

Bu klasik bir döngüsel akıl yürütme örneğidir.

İnançla kanıtı birleştirerek doğruluğu sorgulamaktan kaçınmadır.

Bu durum dinimizi yaşama şeklimizi de etkilemektedir.

İslam, vahyi (Kur’an ve hadisleri) ve aklı birleştiren bir dindir. Din alimleri, bu........

© Elips Haber