Ünlü tarihçi Yuval Noah Harari, bireyin gezegende yaşayan diğer canlılardan farkının fiziksel güç veya zeka olmadığını söylüyor. Bizim tek meziyetimiz hikaye anlatmak. Bu sayede güçlü olmayı başarıyoruz. Çünkü bu yeteneğimizle her şeyin temeli olan güven duygusu geliştiriyoruz.

Bakın çevrenize, ekonomik sistemler ve finansal ağlar ortak bir paydaya bağlı. Dünya güven üzerine dönüyor ama güven karaborsa.

En zeki bizler, güveni, palavra hikayelerle zayıflattığımız için yerine bizden daha fazla ve daha hızlı hikaye üretebilen yapay zekayı geliştirdik, yapay zeka sürekli üretip, taze hikayeler geliştiriyor ve yayıyor. Bunun üzerinden tuhaf bir güven sistemi inşaa ediyoruz.

Harari’nin hikaye ve güven ilişkisini aktarırken kullandığı para örneğini anımsıyor musunuz, ; para, hepimizin inandığı bir hikaye. Değerini ona duyduğumuz inançtan alıyor. Tarihçi diyor ki, “para temelli bir sistemden, bilgi temelli bir sisteme geçtik.” Bunu söylerken, Google gibi şirketlere işaret ediyor, burada geçer akçenin para değil, veri olduğuna dikkat çekiyor.

Doğru… Bu şirketlere her şeyimizi teslim edecek kadar kontrolsüz güveniyoruz. Emanet ettiğimiz kişisel bilgilerimiz karşılığında ücretsiz hizmet alıyoruz. Onlar bizim verilerimizle yeni nesil sistemle zenginleşiyor biz de onların yazdığı hikayeler üzerinden “geleneksel” yöntemlerle “para” kazanarak zenginleşmeye çalışıyoruz. Kazancımızı yine onların bize anlattığı hikayelerdeki ürün ve hizmetler arasında yaptığımız seçimlere harcıyoruz. Bu alışverişte onlar büyük veri setlerine sahip oldukça büyüyor ve yakalanamayacak kadar güçlenip zenginleşiyorlar.

Buraya kadar Harari kitaplarını okuyan, konuşmalarını dinleyen herkes üç aşağı beş yukarı ne dediğini biliyor ve geliyoruz bugüne! İnsanın kısıtlı zekası ve sonsuz hikaye gücüyle başlayan bu serüven, kısa süre içinde “yapay zeka” üzerinden birkaç kişinin kontrolünde bir tehlike topuna döndü.

Dikkatimi çeken bir araştırmayı sizlerle paylaşmak istiyorum. TikTok ve Instagram gibi sosyal medya platformlarının kullanıcı........

© Ekonomim