Serbest bölgeler (SB), dış ticaret uygulamamızda önemli yer tutuyor. İhracata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek üzere 19 adet serbest bölge bulunuyor. Serbest Bölgeler Kurucu ve İşleticileri Derneği (SEBKİDER) verilerine göre, SB’den yılda 12,7 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirildiği ve bölgede yaklaşık 100 bin kişilik istihdam sağlandığı anlaşılıyor. Son dönemde SB’lerin doluluk oranı �’lerin üzerinde görülüyor. Bu veriler ülkemizde SB’lerin yatırımcılar tarafından da yoğun ilgi gördüğüne işaret ediyor. Ülkemizin bir yatırım üssü olması ve jeopolitik avantajının bulunması sebebiyle ekonomi açısından da bu bölgelerin önemli bir rol oynayacağı söylenebilir.

Geçtiğimiz hafta idare tarafından yapılan bir düzenleme ile SB’den yapılan ithalatlarda AT muafiyet kodunun kullanılması ile başlayan sorun, bölgeden yapılan ithalatlarda vergilendirmenin ne şekilde yapılması gerektiği yönünde bir sorunu ortaya çıkarmış gibi gözüküyor.

Serbest bölgeler, Türkiye Gümrük Bölgesi içinde sayılmakla birlikte gümrük ve kambiyo mevzuatı açısından Türkiye Gümrük Bölgesi dışında kabul ediliyor. Serbest Bölgeler Kanunu bu durumu şöyle açıklıyor: Serbest dolaşımda olmayan eşyanın serbest bölgeye getirilmesi durumunda ithalat vergileri ile ticaret politikası önlemlerinin uygulanmaması, serbest dolaşımdaki eşyanın ise serbest bölgeye konulması halinde normal olarak eşyanın ihracına bağlı olanaklardan yararlanabilmesi.

Türkiye’de serbest dolaşımda olan ürün bölgeye gönderildiği veya AB’den ATR Dolaşım Belgesi eşliğinde bir ürünün bölgeye getirildiği zaman, eşyanın statüsü değişmiyor ve serbest dolaşımda olarak kabul ediliyor. Eşyanın bölgedeki bu statüsünün ispatı için ise ön statü belgesi kullanılıyor.

Diğer yandan, SB’ler gümrük mevzuatı gereği Türkiye........

© Ekonomim