2024 yılı tamamlandığında yüksek ihtimalle Türkiye konut pazarında 10 yılın en düşük (kötü) toplam satış rakamlarıyla karşılaşacağız. Hesap basit; ülkemizde 2015 yılında toplam 1 milyon 289 bin 320 konut satılmıştı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Temmuz ayı verilerine göre bu yılın yedi ayında 672 bin 162 konut satılmış. Kalan 5 ayda 600 bin konut satılsa bile o rakamı aşmak mümkün olmayacak.

Geçen yılın Temmuz ayı ile kıyaslandığında aylık satış yüzde 16 artmış olsa da gidişat böyle. Üstelik yıllıkta sadece toplam satış rakamlarının düşüşüyle de değil ‘satılan konutların ilk el, ikinci el, ipotekli ve diğer satış yöntemleri’ başlıklarına göre de ’10 yıl en kötüsü’ tescillemiş olacak. Çünkü yeni konut üretimi ciddi şekilde azalmış durumda ve satıştaki projeler ‘butik’ boyutlarda. Cuma günü açıklanan 2024’ün ikinci çeyreğine (Nisan, Mayıs, Haziran) dair Yapı Kullanım İzin Belgeleri verisi de ‘üretimin’ ne kadar sıkıntılı olduğunu kanıtlıyor. Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, 2024 yılı ikinci çeyreğinde belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 22,7, daire sayısı yüzde 28,9 ve yüzölçümü yüzde 30,9 azaldı.

Konut satışlarına dair rakamları biraz daha konuşturmadan önce ‘ilk el, ikinci el, ipotekli, diğer satış yöntemleri’ gibi kavramların ne ifade ettiğini de kısaca anlatmalıyım. İlk el; yeni inşa edilen ve ilk kez satılacak konut, ikinci el ise Türkiye genelinde yaş ortalaması 15 olarak tahmin edilen vatandaşların birbirine alıp sattığı bütün konutları ifade ediyor. İpotekli satışlar genellikle ‘banka kredisine uygun’ ilk ve ekinci el konutları, diğer satış yöntemleriyle satışlar da ‘konut kredisi olmayan, olsa da yüksek faiz nedeniyle kullanılması mümkün görünmeyen dönemlerde’ ilk el ve ikinci el konut satıcısının senetle ya da varsa başka yöntemlerle satabildiği konutlardır.

Rakamlara dönelim; 2018 yılında ülkemizde satılan........

© Ekonomim