Hamas’ın Filistin halkı adına İsrail’e (Netiv HaAsara) yaptığı 7 Ekim 2023 saldırısından sonra İsrail’in başlattığı ve bölge ülkelerine yaydığı savaşta, resmi rakamlara göre yaklaşık 50 bin kişi öldü. İsrail, halen düzenli olarak Gazze’ye ve aralıklı olarak da Lübnan, Suriye, Yemen ve İran’a saldırılar düzenlemeye devam ediyor. Türkiye ise en baştan beri ‘ateşkes ve kalıcı barış için her türlü girişimde bulunsa’ da ABD ve Avrupa ülkeleri başta olmak üzere bazı güçlü ülkelerin İsrail’e kayıtsız şartsız desteğini sürdürmesi nedeniyle önümüzdeki aylarda da çatışmalar sürecek gibi görünüyor. Çünkü yakında ABD Başkanlık koltuğuna oturacak Donald Trump’ın, bu sürece ‘barış yönünde’ katkı sağlaması hiç beklenmiyor. Uluslararası analistler İsrail’in, İran’ın nükleer tesislerine yönelik etkili bir saldırı isteğinin devam ettiğini, Trump’ın da bu isteği geri çevirmeyeceğini ileri sürüyor.

Savaşın en kötü etkisi İsrail ve Filistin ekonomilerine oldu. İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, 2024’ün son çeyreğinde Knesset’te yaptığı bir konuşmada sürdürülen ‘savaşın maliyetinin 54-68 milyar dolar arasında bir maliyeti olabileceğini’ söylemişti. Savaş harcamaları dışında ülkenin makroekonomisinde yıllarca kapanmayacak yaraların açıldığı belirtiliyor. Filistin cephesinde ise Gazze’deki soykırım ve yıkım devam ediyor, Gazze dışındaki nüfus ise yardımlarla hayatını idame ettirebiliyor. İsrail’in, Hizbullah’a yönelik saldırılarıyla büyük can kayıpları ve yıkımlar yaşanan Lübnan’ın ancak büyük mali yardımlar alması halinde 10 yıllık periyotta kendini toparlaması mümkün görünüyor. Suriye ise diktatörlük rejiminin yıkılmasından sonra da İsrail’in ‘stratejk saldırıları ve toprak işgali’ karşısında çaresiz durumda. Bölge ülkelerinin tamamı ile iyi ilişkileri olan Türkiye’nin ekonomisi bütün çatışmalardan olumsuz etkileniyor. Türkiye’nin, savaş ve çatışma alanı konumundaki İsrail, Filistin, Lübnan,........

© Ekonomim