Zonguldak, Bartin ve Karabük’ te, yöre sorunların değerlendirmek için çok sayıda toplantı yapıldı. Filyos Çayı Projesi’ni “indirgemeci bir anlayışla ele alma yerine havza ölçeğinde değerlendirme yapılmasını” önerdiğimiz ilk toplantıdan bugüne neredeyse yarım asırlık bir zaman geçti.

Handan Sema Ceylan 17 Şubat 2025 günü “Karabük ve Demir-Çelik Sektöründe Gelişme Stratejisi” temalı toplantıya katılmamı istediğinde arşivimdeki notlara baktım. Zonguldak, Bartın ve Karabük’te yaptığımız toplantılarda hangi konular üzerinde odaklandığımızı, dünden bugüne ne kadar yol alabildiğimizi anlamaya çalıştım.

Yarım yüzyıla yaklaşan bir zaman kesitinde, Filyos Çayı Havzası kentlerinde yaptığımız toplantılarda sorguladığımız konular güncelliğini koruyor:

Önce, Roma İmparatorluğu döneminde Bithynia’dan Galatia’ya uzanan Sinop’un batısındaki Karadeniz kıyılarından Tuz Gölü’ne uzanan coğrafyanın organik enerji dönemindeki iç bütünlüğünü neden bir karar değişkeni olarak değerlendirmemiz gerektiğini sorguladık. Selçuklu ve Osmanlı döneminde yörenin hakim gücü olan Çobanoğulları ve İsfendiyaroğlu Beylikleri’nin aynı coğrafyada etkili olmalarının bir rastlantı olamayacağını anlatarak; yörenin sorunlarını “indirgemeci bir mantıkla” kent ölçeğinde değil, havza bütününde değerlendirilmesinin gerektiğini sürekli gündeme taşıdık.

İkincisi, koklaşabilir kömür yatakları nedeniyle Zonguldak yöresinin Osmanlı’dan Cumhuriyet yönetimine yeraltı zenginliğinin yarattığı ekonomik ayrışmayı sürdürebilmesinin koşullarının sorgulanmasıydı. Sorgulama, sahayı iyi inceleyerek aşırı ve noksan değerlendirmelerle “beklentiler oluşturmanın” yaratabileceği sakıncalara odaklandı.

Üçüncüsü, Filyos ve Bartın çaylarının oluşturduğu havzanın bağlantısal bütünlüğü olan, II. Abdülhamid döneminden bu yana gündemdeki projenin fiziksel sermaye stoku ihtiyaçlarına ilişkin harcamaların öngörülmesi, gözetilmesi ve denetilmesinin şeffaf biçimde yapılmasına ilişkin bir dizi sorunun yanıtını aradık:

- Irmak- Zonguldak demiryolu hattının geliştirilmesi, insan ve yük akışlarının........

© Ekonomim