Freedom House ismini duymuşsunuzdur. Merkezi ABD Washington, D.C.’de olan kâr amacı gütmeyen bir kuruluş. Bu kuruluşu bilinir kılan demokrasi, siyasal özgürlük ve insan hakları konularını içeren yıllık raporlar yayınlaması. Bu raporlarda dünyadaki ülkeler, özgür, kısmen özgür ve özgür değil şeklinde üçlü bir sınıflamaya tabi tutuluyor ve her ülkeye notlar veriliyor Ülkeler birbiri ardına bu notlara göre sıralanıyorlar.

Demokratik hak ve özgürlüklerin olmadığı pek çok ülke yöneticisi Freedom House’u sevmez. Kuruluşun finansmanının büyük kısmı ABD’den (ABD Dışişleri ve diğer devlet hibelerinden gelen desteklerle) geldiği için de dünyayı sınıflayan ve dizayn eden bir kuruluş olarak görür. Bu çekince burada dursun.

Freedom House 2024 raporuna göre Türkiye’nin skoru 100 üzerinden 33 (33/100). Politik haklara ilişkin notu 40 üzerinden 17 (17/40) iken, bireysel hak ve özgürlüklere ilişkin notu 60 üzerinden 16 (16/60). Türkiye’nin notunu aşağıya çeken temelde bireysel hak ve özgürlüklere ilişkin görece notunun çok düşük olması. Türkiye Freedom House sınıflandırmasına göre ‘Özgür Olmayan Ülkeler’ konumunda. Yıllar itibariyle ‘Yarı Özgür Ülke’ statüsüne sahip Türkiye, bu statüsünü 2018’den itibaren kaybetmiş ve ‘Özgür Olmayan Ülkeler’ statüsüne geçmiş.

Son bir haftadır hükümetin aniden sertleşmesinin, cadı avına dönen soruşturma ve gözaltıların nedenini diğer bir anlatımla bu ani dönüşün nedenlerini kendi içimde sorguluyorum. Elbette siyaset bilimciler, hükümete yakın çevreler bu süreci çok daha iyi analiz edeceklerdir ancak yine de kendimce çıkarımlarım var.

Şimdi gelelim Türkiye’nin Yarı Özgür Ülke statüsünden Özgür Olmayan Ülke statüsüne geçtiği 2018 yılı ve sonrası ‘Ekonomik Görünüm’e.

2018 yılı ekonomik açıdan da Türkiye için önemli bir yıl. Enflasyona ilişkin dengelerin bozulduğu yıl 2018.

2018 yılı sonu itibariyle resmi rakamlara göre TÜFE yüzde 20,3 olmuş. 2019 yılında yüzde........

© Ekonomim