Bu yazı aslında gecikti. Çünkü IMF’nin 80’inci yılı 2024 idi. IMF, 70 kuşağı için bir mitti. O zaman Cumhuriyetçi, sosyalist üniversite öğrencilerinin çoğu kahrolsun IMF sloganı atardı. Bu karşı duruşlarında çok da haksız değillerdi. Nitekim 1973’te Şili’de sosyalist devlet başkanı Allende’nin faşist askerler tarafından darbe ile devredilip öldürülmesi sonrası kurulan yeni hükümete IMF tam destek vermişti. IMF, elbette hep darbecileri desteklemedi ama Şili’nin yanında Arjantin, Türkiye ve Mısır’da darbecilerle hep kucak kucağa oldu.

IMF, seksen yıl önce 2. Dünya Savaşı sona ermeden 1944’te kuruldu. IMF’in kuruluşunda fikir babası Keynes’ti. Keynes dünya ekonomisinde yeni krizleri engellemek için uluslararası kurumsal yapılanmalara ihtiyaç olduğunu söylemiş ve bu konuda hemen tüm ülkelerden destek almıştı. Her ne kadar IMF’nin işleyişi ve sistem Keynes’in planına göre değil H.D. White’ın planına göre şekillendirilse de sonuçta istenilen amaca erişilmişti.

1944 yılında Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund, IMF), Dünya Bankası (The International Bank for Reconstruction and Development (IBRD), ya da kısaca World Bank) ve Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Antlaşması (General Agreement on Tariffs Trade, GATT, bugünkü adıyla Dünya Ticaret Örgütü, The World Trade Organization (WTO) 2. Dünya Savaşı’ndan sonra dünya ekonomisini istikrara kavuşturmak, savaştan zarar gören Avrupa ekonomilerini yeniden ayağa kaldırma ve de kapitalist ülkelerin/olmaya niyetli ülkelerin istikrarlı bir ticaret, para ortamı sağlamak amacıyla 29 ülke tarafından Bretton Woods konferansı ile kuruldu.

Bu üçlünün her birinin işlevi farklı. IMF, fiili olarak 1947 yılında çalışmaya başladı. IMF’in görevi uluslararası serbest ticareti garanti almak için ülkelerin istikrarlı bir ekonomiye sahip olmalarına yardımcı olmaktı. IMF, savaş sonrası Avrupa’nın yeniden imarı için ABD tarafından yürütülen Marshall yardımı ile kendisine çalışmak için iyi bir alan buldu. Ülkelerin Keynes’in etkisi ile uyguladıkları iktisat politikaları kapitalist ülkelerin yirmi yıl sürecek bir altın çağ yaşamalarını sağladı. IMF, bu dönemde ülkelerin sabit döviz kuru uygulamasını isterken ülkelerin paralarını ABD dolarına bağlamıştır. ABD doları da 1 Ons altına (1 Ons altın=31,1 gram altın) bağlanırken 1 Ons altın=35 dolar olarak belirlendi.

Sistem........

© Ekonomim