20 Temmuz 1974 günü Türk Silahlı Kuvvetleri Kıbrıs’a müdahale ettikleri zaman, herhalde dünyada donmuş çatışma diye bilinen bir olgu türünün temelini attıklarını farkında değillerdi. Terimle tanışmayanlar için açıklayalım: Donmuş çatışma tarafların çözüme dönük tutumlarının birbiriyle hiçbir surette bağdaşmayacak nitelikte olması nedeniyle görünebilir gelecekte çözüm ihtimali olmadığı düşünülen çatışmaları ifade etmektedir. Üzerinden yarım yüzyıl geçmiş olmasına rağmen, bölünmüş Kıbrıs adasında taraflar birleşme fikrini reddetmemekle birlikte, birleşmek için önerdikleri koşulların bağdaştırılması da olanaksız gözükmektedir.

Osmanlılar tarafından 1571 yılında fethedilen Kıbrıs teorik olarak Birinci Dünya Savaşı sonuna kadar Osmanlı mülkü olmakla birlikte, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı ardından Osmanlı’yı koruma bahanesiyle İngiltere Ada’ya yerleşmiş, tehlike sona erince tahliye etmeyi vaad etmiştir. Tabii tehlike hiç geçmemiş, iki ülke Birinci Dünya Savaşında hasım olup da Osmanlı Savaşı kaybedince Kıbrıs bir İngiliz sömürgesine dönüşmüştür. Kıbrıs’a sahip olmak Majestelerinin hükümetine sadece Doğu Akdeniz’i değil, aynı zamanda Mısır’ı, daha doğrusu Hindistan kolonisine giden yolun kapısı Süveyş’i denetleme imkanı sunmuştur. Hatta 1956’da, Nasır Süveyş’i millileştirince, İngiltere ve Fransa Mısır saldırısını Kıbrıs’tan yönetmişlerdir. Ancak saldırı Batı savunmasının o dönem patronu olan Amerika’nın müttefiklerine harekatı derhal durdurmaları baskısı sayesinde adeta bir Nasır zaferine........

© Ekonomim