Demokrasi bazen bir yönetim tarzı bazen de bir devlet biçimi olarak tanımlanır. Ayrıca demokrasiyi bir süreç olarak ya da bir sonuç olarak tasarlayabiliriz. Bir süreç olarak demokrasi kavramı vurguyu demokrasinin tartışarak ikna etme sürecine yerleştirir. İkna etmeye yönelik tartışmanın hem amaçlar hem araçlar üzerinde olması mümkündür. Bu tip bir demokrasi kavramı tercihlerin içsel olarak belirlendiğini kabul ederek yola koyulmak durumundadır. Bir “agora” olarak demokrasi, “tartışmacı-ikna edici” demokrasi”, “ideal söylem durumu” olarak demokrasi betimlemeleri demokrasinin –demokratik işleyişin sonuçlarından bağımsız olarak- özsel olumlu nitelikler taşıyan, kendi kendisini yaratan-oluşturan bir süreç oluşuna önem veren bir uç yorum oluştururlar. Ancak başka bir eksen de kurulabilir: Pazarlık olarak demokrasi ve tartışma olarak demokrasi. “Tartışmacı-ikna edici demokrasi” dediğimiz şey bu iki ucun ortalarında bir yerde yer alacaktır. Sonuç olarak demokrasi kavramı ise demokrasinin denge olduğu durumlardan hareket ederek dengeleri tartışır ve kıyaslar. Açıktır ki oyun teorisi böyle bir demokrasi anlayışına en uygun analiz araçlarından birisidir. Örneğin “hâkimiyet olarak demokrasi” von Stackelberg oyunları tarafından formelleştirilebilir.

Aynı problematiğin içinde kalarak başka türlü düşünmek ve demokrasiyi politik bir piyasada partiler arası simetrik ve eş zamanlı siyasi rekabet olarak kavramsallaştırmak da mümkündür. Nitekim Duncan Black (1987 [1958) ve Anthony Downs’dan beri (Downs, 1957), Amerikan siyaset biliminin önemli bir kolu) demokrasiyi kooperatif davranmayan politik aktörlerin oynadıkları bir oyun ve oyunun sonucunda ortaya çıkması muhtemel bir denge olarak görüyor. Black’in ve özellikle, Downs’un, Hotelling (1929)’un –Hotelling’in kendisinin de işaret etmiş olduğu- bir doğrultuda geliştirilmesi ve siyaset teorisine uygulaması olarak nitelenebilecek katkılarından bu yana siyasi rekabetin (demokrasi) dengesi bir Nash çözümü olarak formelleştiriliyor. Aslında ne Hotelling ne de Downs Nash dengesi terimini kullanıyor. Hotelling’in modelini bir Nash dengesi olarak görmesi mümkün değildi çünkü John Nash’in oyun teorisinin kurucu kavramlarını ortaya atması 1950-51 yıllarında gerçekleşti: Hotelling klasik makalesini 1929’da yayınlamıştı. Downs (1957) kronolojik olarak Nash dengesinden haberdar olabilecek durumda olmakla beraber bu terimi kullanmadı. Ancak, ex post, tüm formel siyaset kuramı Downsian adayların yarıştığı bir siyasi platform olarak düşünülen demokrasiyi ve meşhur merkezdeki seçmen teoremini bir Nash dengesi olarak görüyor.........

© Ekonomim