Fransız yazarı ve filozofu Albert Camus şöyle demiş: “Bir ülkeyi tanımak istiyorsanız, o ülkede insanların nasıl öldüğüne bakın.” Resmi rakamlara göre son 6 Şubat 2023 depreminde 50 bin 783 kişi öldü. Kimisi çürük binaların çöküntüsünde aldığı darbe ile öldü. Kimisi de çöküntü altından kurtarılamadığı için soğukta donarak öldü. Geçen hafta Bolu Kartalkaya’daki bir otelde çıkan yangında da 78 kişi öldü. Sömestr tatilini fırsat bilip otele kış turizmi için gelmişlerdi. Kimisi dumandan zehirlenerek, kimisi diri diri yanarak öldü. Bir kişi yanmamak için 12. kattan atladı. Böylece yaşadığımız ülkeyi biz ve tüm dünya bir kez daha tanımış olduk

Böyle bir olayın yaşanmasında iki ana neden görmekteyim. Birincisi ülke insanımızdaki risk algısı, diğeri de bugün her tarafta rastladığımız genel yönetim zaafiyeti.

Böyle bir felaketin ve benzeri felaketlerin yaşanmasında en önemli neden, ülke insanımızın risk algısı bozukluğudur.

Görüyoruz ki, otelde yangın çıkabileceği ve bu yangın çıktığında neler olabileceği öngörülememiş. Binayı yaptıran, yapan ve denetleyen de öngörememiş. Bunu öngörmek bir bilgi ve zekâ meselesidir. Eğer öngörselerdi bugün yaşadıklarımızı yaşamazdık.

Otelin sahibini düşünün. O oteli inşa ederken bu kadar harcama yapmış. Vicdan sahibi birisinin böyle bir olayın yaşanmaması için gerekli ekstra harcamaları yapmaktan çekineceğini sanmıyorum. Varsayalım ki, vicdansız, yalnızca para kazanmayı düşünen birisi. Bu açıdan baksaydı, riski doğru değerlendirebilseydi böyle bir harcamayı yapmamasını mümkün görmüyorum. Çünkü şimdi bütün yatırımı sıfırlandı. Bir de adalet işlerse cezalar da gelecek.

Diyelim ki, binayı yaptıran kişide bu öngörü yok; bunu sağlayacak bilgi ve zeka seviyesi, ya da vicdanı buna uygun değil. Bu binayı tasarlayan ve projeyi........

© Ekonomim