Yıllık ücretli izin, işçiye fiziksel ve zihinsel anlamda yenilenme imkânı sağlayan ve iş sözleşmesinden kaynaklanan temel haklardan birini oluşturmaktadır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. ve devamı maddelerinde düzenlenen yıllık izin hakkının, usulüne uygun kullanılması ve karşılığında yapılacak ücret ödemeleri uygulamada sıklıkla tartışma konusu olmaktadır.

Yıllık izin kavramı ve hukuki niteliği

Yıllık ücretli izin, işçinin işverene bağlı olarak çalıştığı belirli bir sürenin sonunda kazandığı ve çalışmaksızın ücret almaya devam ettiği bir dinlenme hakkıdır. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. maddesi uyarınca, bu hak devredilemez ve feragat edilemez niteliktedir. Dolayısıyla, iş sözleşmeleriyle bu hakkın ortadan kaldırılması ya da sınırlandırılması mümkün değildir.

Yıllık izin hakkının kazanılması

İşçinin yıllık ücretli izin hakkından yararlanabilmesi için aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olması gerekmektedir. Bir yıllık sürenin hesabında deneme süresi de dikkate alınmaktadır. Kıdem süresine göre değişiklik arz eden izin süreleri, işçinin yaşı ve çalışma süresi ile doğrudan ilişkilidir.

Yıllık izin süreleri

Yıllık izin süreleri kıdeme bağlı olarak artmaktadır.

Ancak, 18 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanlar için süre her hâlükârda en az 20 gündür. Bu süreler iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile artırılabilir.

İzin süresinin kullanımı ve bölünmesi

Yıllık izin süresinin kullanım zamanı işverenin yönetim hakkı kapsamında olmakla birlikte bu yetkinin, objektif ve makul gerekçelere dayanması ve işçinin sosyal ihtiyaçları da göz önüne alınarak kullanılması gerekmektedir.

İş Kanunu’nun 56. maddesi uyarınca yıllık izin kural olarak bölünemez. Ancak tarafların anlaşması halinde........

© Ekonomim