Kuzeyimizde Rusya-Ukrayna, güneyimizde İsrail-Hamas Savaşı, Orta Asya ve Orta Doğu’da artarak devam eden Çin hegemonyası, Kıta Avrupası’nın cari ve yapısal problemleri, yeni Trump döneminin belirsizlikleri gibi çok muğlak bir süreç bizi bekliyor. Tabi diğer taraftan içeride yaşadığımız cari ve yapısal problemlerimiz…

Globalleşmenin hızla devam ettiği dönemde malların serbest dolaşımıyla küresel ticarette ve bu yönüyle ihracatta çift haneli büyümeleri gördüğümüz süreçleri yaşadık. Lakin son yıllarda yükselen gümrük tarifeleri ve tarife dışı engellerle bir “deglobalization” ortamının oluştuğunu görüyoruz. İşte bu dönemde gerek firma gerek sektör gerekse ülke ihracatımızda bildiğimizi sandığımız şeyler üzerine bile tekrar düşünmemiz gerekiyor gibi geliyor bana.

Gelecek tabi ki kaotiktir. Hele ki böylesi bir dönemde gelecekle ilgili büyük harflerle konuşmayı doğru bulmadığım gibi gelecekle ilgili büyük harflerle konuşanları zihin hijyenimi korumak için dinlemekten kaçınıyorum.

Tüm bu nedenlerden dolayı da görüşlerimi ve yorumlarımı bugünkü penceremden yani bir yönüyle öngörü (forecast) değil an görüyle (nowcast) yorumlamaya çalışacağım. Bu vesileyle de Türk sanayisinin ve ihracatçısının en temel hedefinin rekabetçilik ve verimlilik olması gerektiğini, bu konular üzerine daha fazla çalışmamız gerektiğini söylemek isterim.

Gelelim asıl konumuza… sadece bu dönem özelinde değil, ihracat çevre ülkelerle başlar. Bu zamana kadar ülkelerle ilgi çok sayıda araştırma yaptım ve yazılar yazdım. Tüm ülkelerin dış ticaretinde çevre ülkelerin ağırlığını gördüm. Navlun süreleri, lojistik maliyetler, kültürel yakınlık, tarihsel süreçler gibi unsurların ülkelerin çevrelerindeki ülkelerle ticaretlerini etkileyen önemli faktörler olduğunu idrak ettim.

2024 ihracat verilerimize baktığımızda; çevre ülkelerimizde Yunanistan’a yüzde 27, Bulgaristan’a yüzde........

© Ekonomim