Güngör Uras’tan ders niteliğinde iki yazı
Uzun yıllar Türkiye’nin en çok okunan ekonomi yazarı Prof. Dr. Tevfik Güngör Uras, 19 Ağustos 2018’de aramızdan ayrıldı. Bugün tam 7 yıl oldu. Güngör Uras’ı ve yazılarını her geçen gün daha çok arıyoruz. Kendi adıma arşivimdeki yazılarını okuyarak o eksikliği bir nebze de olsa gidermeye çalışıyorum.
Genç okurlarımız için hatırlatayım, ekonomiyi herkesin anlayacağı bir dille kendi deyimi ile “Ayşe Teyze”nin anlayacağı bir dille yazan Güngör Uras, çok üretken, çok çalışkan, işe yeni başlamış stajyer muhabir gibi heyecanla ve bitip tükenmeyen enerjisiyle her konuyu didikleyerek yazardı.
Ekonomi muhabirliğine 15 Mart 1988’de Dünya gazetesinde başladım. Güne, O’nun yazılarını okuyarak başlardım. Mesleki yaşamıma, yazı tarzıma, anlatma biçimime katkısı çok büyüktür. Nezih Demirkent’in gazetecilik ilkeleri, Güngör Uras’ın sade, anlaşılır yazı yazma üslubu/biçimi meslek hayatım boyunca ve bugün de en önemli rehberim oldu. Nezih Demirkent’i ve Güngör Uras’ı bir kez daha saygıyla ve minnetle anıyorum.
Daha önce de yazmıştım; Güngör Uras, ekonomiyi sadece döviz, borsa, faiz üçgeninde değerlendirmezdi. Dünya gazetesi ve Milliyet’teki yazılarında reel sektörü, tarım ve sanayinin, üretim ekonomisinin önemini yazardı. Ekranlarda, radyo programlarında, konuşmalarında da hep üretimin önemini anlatırdı.
Üzerinden yıllar geçse de içersindeki rakamlar dışında, güncelliğini yitirmeyen yazılarını arşivden arayıp okumanızı isterim. Kitaplarını okuyabilirsiniz.
Bugün, sizler için iki yazısını seçtim. İçersisindeki rakamlara bakarak nereden nereye geldiğimizi daha net görebilirsiniz. Ama asıl acı olan, yıllar geçse de Türkiye’nin sorunlarının değişmediğini kronikleştiğini göreceksiniz. İyi okumalar.
Güngör Uras
Gıda fiyatlarındaki değişim bu ülkede yaşayan 77 milyonu ilgilendiriyor. Gıda maddeleri genelde 3 grupta toplanıyor: Kuru gıda maddeleri, un, bakliyat (Halkı en fazla ilgilendiren un, ekmek, fasulye, pirinç, mercimek fiyatları.)
Et, tavuk, süt, et ve süt ürünleri (Halkı en fazla ilgilendiren kırmızı et ve özellikle sığır eti fiyatı.)
Yaş meyve ve sebze (Halk eskiden patates, soğan fiyatına önem verirdi. Şimdilerde mevsim dışı sera ürünleri fiyatları önem kazanmaya başladı.)
Gıda maddeleri fiyatlarındaki artış enflasyonun ana sebebi oluyor. Gıda maddelerinin tümü ülkede yetiştiriliyor. Ne var ki, üretim yetersizliğinden zaman zaman canlı hayvan veya et ithalatı yapılıyor. Fasulye, nohut, pirinç, mercimek dışarıdan geliyor.
İçerideki üretimde ithal girdiler maliyeti etkiliyor. Toprak, su, emek bizden ama tohum, gübre, yem, mazot dışarıdan geliyor.
Önümüzdeki dönem dolar fiyatındaki artış, gıda ürünleri maliyetini ve sonuç olarak fiyatlarını artıracak.
Bir haftadır et fiyatları tartışılıyor. Çünkü et fiyatlarında artış eğilimi var. Yılbaşından bu yana karkas etin kilosu 20.58 TL’den 22.58 TL’ye yükseldi. Perakende fiyatlar yüzde 17 arttı. Dana eti fiyatı 31 TL’den 36 TL’ye yükseldi.
Dana besicinin bonusudur. Dana hem besiciliğin devamını sağlar, hem de besiciye para sağlar. Dana yetersiz ise et üretimi de yetersiz olur. Bizde genelde dana yetersizliği nedeniyle besicilere dana ithal etme hakkı........
© Ekonomim
