menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Dünya bakliyat üretimini ve ticaretini 4 ülke yönlendiriyor

43 1
10.02.2025

Bugün, 10 Şubat Dünya Bakliyat Günü. Bundan 9 yıl önce Türkiye ve Pakistan’ın talebi, Dünya Bakliyat Konfederasyonu’nun (Global Pulse Confederations) çabaları ile Birleşmiş Milletle 2016 yılını “Uluslararası Bakliyat Yılı” ilan etti. Yıl boyunca bakliyat ile ilgili birçok etkinlik yapıldı. En kapsamlı olanı ise 20-22 Mayıs 2016’da İzmir Çeşme’de düzenlenen “Uluslararası Bakliyat Konferansı” oldu. Dünya bakliyat sektörüne yön veren 50’yi aşkın ülkeden 600’den fazla katılımcı konferansa katıldı.

Uluslararası Bakliyat Yılı’nda yapılan çalışmaların etkili olması üzerine Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 2018 yılında 10 Şubat'ı “Dünya Bakliyat Günü” olarak ilan etti. Böylece 2019 yılından bu yana 10 Şubat Dünya Bakliyat Günü olarak kutlanıyor.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 2025 yılının ana temasını “Bakliyatlar; tarımsal gıda sistemlerine çeşitlilik getiriyor” olarak belirledi. Sloganı ise; “Sağlıklı beslenme ve gezegen için bakliyatları sevin” olarak açıklandı.

Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Dünya Bakliyat Günü nedeniyle yayınladığı “2025 Dünya Bakliyat Günü Rehberi”nde bakliyatın önemi hakkında şu bilgilere yer verildi:“Her yıl 10 Şubat'ta kutlanan Dünya Bakliyat Günü, baklagillerin beslenmemizde, tarımda ve küresel sürdürülebilirlikte oynadığı hayati rol hakkında farkındalık yaratmak için bir fırsattır.

Baklagiller, besin maddeleriyle dolu ve lezzetli kurutulmuş tohumları için hasat edilen bir baklagil alt grubudur. Fasulye, nohut ve bezelye gibi bilindik favorileri içerir, ancak keşfedilecek koca bir baklagil çeşitleri dünyası vardır! Hepsi gıda güvenliği, beslenme ve sağlık ile çevresel sürdürülebilirlik açısından büyük faydalar sağlar.

İnsanlara gıda sağlayan 5 binden fazla bitki türü olmasına rağmen, buğday, pirinç ve mısır gibi sadece birkaç temel gıdaya büyük ölçüde bağımlıyız.

Bu aşırı bağımlılık, tarımsal gıda sistemlerimizdeki biyolojik çeşitliliği azaltır ve beslenme(diyet) çeşitliliğini sınırlayarak zararlı ve hastalık salgınlarına, toprak bozulmasına ve hasat kaybına karşı hassasiyeti artırır. Dahası, düşük gıda çeşitliliğine sahip diyetler genellikle temel makro ve mikro besinlerden yoksundur ve bu da yetersiz beslenmeye yol açar.

Bakliyat çeşitliliğini benimsemek hem tarıma hem de beslenmeye önemli ölçüde fayda sağlayabilir. Çiftlik düzeyinde, baklagillerle ekim sistemlerini çeşitlendirmek, besin yönetimini optimize ederken zararlı ve hastalık döngülerini kırabilir.”

Rehberde, beslenme açısından, diyete çeşitli bakliyatlar dahil etmenin sağlık bakımından çok yararlı olduğu belirtilerek: “ Bakliyatlar, uzun raf ömrüne sahip uygun fiyatlı bir gıda kaynağı sunar. Besin bileşimleri çeşitlere göre farklılık gösterse de, genellikle protein, lif ve kompleks karbonhidratlar açısından zengindirler. Baklagiller sadece besleyici tohumlar değil; aynı zamanda “Sürdürülebilir Kalkınma” için 2030 Gündemi'nin, özellikle gıda güvenliği ve tarım, sağlık, tüketim ve üretim ile iklim değişikliği gibi hedeflerine ulaşılmasına da katkıda bulunuyor.” bilgisine yer veriliyor.

FAO’nun 2025 Rehberinde hem sağlığımızı hem de tarımsal gıda sistemlerimizi iyileştiren yiyecek seçimleri yapılmasının önemine vurgu yapılarak yapılması gerekenler şöyle sıralanıyor:

- Her birimizin yapabileceği bir şey daha fazla bakliyat yemek! Bakliyat yemeyi seçerek, onları yetiştiren herkesi destekliyor........

© Ekonomim