Danıştay’ın son dönemde kısmen veya tamamen iptal ettiği Maliye’nin ikincil mevzuat (Genel Tebliğ, Sirküler vb.) düzenlemelerinin sayısı giderek artmaya başladı. Bu iptallerin ana gerekçesi ise, YETKİ AŞIMI! Evet, yanlış okumadınız, YETKİ AŞIMI!

Maliye, kendisine verilen usul ve esas belirleme yetkisini kullanırken, vergi emniyetinin sağlanması ve olası vergi kayıplarının önüne geçilmesi amacıyla kanuni düzenlemede olmayan bazı tedbir amaçlı ek düzenlemeler yapabiliyor. Uygulamada, bu düzenlemelerle artık daha sık karşılaşılmaya başlandı.

Bu düzenlemelerden olumsuz etkilenen bazı vergi mükellefleri ise, ihtirazi kayıtla beyanname verip, yetki aşımı yapıldığı iddiasıyla söz konusu düzenlemenin iptali için dava açıyorlar.

Danıştay ise, bu davalara son derece basit bir şekilde yaklaşıyor, ilgili kanun maddesinde olmayan bir düzenlemenin, usul ve esasların belirlenmesi amacıyla çıkarılan ikincil mevzuatta yer alıp almadığına bakıyor, madde hükmünde olmayan bir düzenlemeye ikincil mevzuatta yer verilmişse, yetki aşımı nedeniyle ilgili düzenlemenin iptaline karar veriyor.

İşte Danıştay’ın Maliye’yi şok eden son iptal kararı, Maliye’nin yetki aşımı suretiyle yaptığı bir düzenleme ile ilgili!

Şok eden iptal kararı ne ile ilgili?

Danıştay’ın Maliye’yi şok eden iptal kararı, depremin yarattığı maliyetlerin giderilmesine yönelik olarak çıkarılan ek verginin usul ve esaslarının belirlendiği 3 Seri No.lu Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına ilişkin 7440 sayılı Kanun Genel Tebliği’nde yer alan bir düzenleme ile ilgili.

İptali istenen düzenleme nasıl?

3 Seri No.lu Tebliğin iptali istenilen "Diğer hususlar” başlıklı 8. maddesinin 2. Fıkrası şu şekilde:

"5520 sayılı Kanun ile diğer Kanunlarda yer alan düzenlemeler uyarınca, hak kazanılan istisna ve indirimlerin beyannamede gösterilmesi esas olup, beyannamede gösterilmeyen veya beyannamede gösterilmekle birlikte indirimler/istisnalar satırlarında yer verilmeyen indirim ve istisnalar nedeniyle eksik tahakkuk eden ek vergi, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte tahsil olunur."

Ek vergi düzenlemesinin amacı neydi?

Ek vergi, Kahramanmaraş ve çevre illerdeki depremin oluşturduğu olumsuz etkilerin giderilmesi, afetzede vatandaşlarımızın acil ihtiyaçlarının karşılanması ve bölgenin yeniden inşasına kaynak sağlanması amacıyla sadece 2022 hesap dönemine ilişkin olmak üzere bir defalığına ihdas edildi (7440 sayılı Kanun, Mad. 10/27). Söz konusu düzenleme 12 Mart 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girdi.

İstisna ve indirim gösteren veya indirimli KV’den yararlanan ek vergi ödedi!

Ek verginin konusunu, KVK’ya göre kurum kazancının tespitinde dikkate alınan istisna ve indirim tutarları ile indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar oluşturuyor. 2022 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde, “zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler” ile “kazancın bulunması halinde indirilebilecek istisna ve indirimler” bölümlerinde gösterilerek kurum kazancından düşülen istisna ve indirim tutarları ile “Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesi kapsamında indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar” üzerinden tek seferlik ek vergi alındı.

1 milyon kurumlar vergisi mükellefinden 2022 hesap dönemi kurumlar vergisi beyannamesinde istisna, indirim ve indirimli kurumlar vergisi matrahı beyan eden yaklaşık 75 bin kurumlar vergisi mükellefi ek vergi hesapladı!

Maliye, ek vergiden kaçınmayı önlemek amacıyla ek düzenleme yaptı!

Maliye, başka hesaplarda gösterme ve/veya istisna ve indirimlerden vazgeçme vb. nedenlerle ek vergi ödemekten kaçınmaları önlemek üzere 3 Seri No.lu Tebliğde, beyannamede gösterilmeyen veya beyannamede gösterilmekle birlikte indirimler/istisnalar satırlarında yer verilmeyen indirim ve istisnalar nedeniyle eksik tahakkuk eden ek verginin, vergi ziyaı cezası ve gecikme faizi ile birlikte tahsil olunacağına ilişkin düzenleme yaptı.

Olumsuz etkilenen bir mükellef iptal davası açtı!

Maliye’nin bu düzenlemesinden olumsuz etkilenen bir mükellef, Tebliğ'in 8. maddesinin 2. fıkrasında, mükelleflerin haklarını daraltan düzenlemelere yer verildiğini, indirim ve istisnaların beyannamede gösterilmesinin zorunlu tutulması ve aksi halde ek tahakkuk yapılarak vergi ziyaı cezası kesilmesi durumunun 7440 sayılı Kanun'da yer almadığını, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 10. maddesinin ilk fıkrasında, indirimlerin gösterilmesinin isteğe bırakılarak zorunlu tutulmadığını belirterek, söz konusu düzenlemenin iptal edilmesini talep etti.

Maliye’nin iptal davasına karşı savunması nasıl oldu?

Maliye; 2022 yılına ait kurumlar vergisi beyannamesinde gösterilmek suretiyle tespit olunan matrah üzerinden hesaplanan ek verginin Tebliğ ile getirilmediğini, ülkemizin yaşadığı olağanüstü afetlerin yarattığı ekonomik etkileri azaltmak amacıyla Kanun ile getirildiğini, mükellefinin beyannamelerinde indirim, istisna veya indirimli kurumlar vergisi beyan edenler olduğunu, tüm kurumlar vergisi mükelleflerinin kapsama alınmadığını, söz konusu amacın teminine yönelik kanunla getirilen ek verginin mükelleflerinin........

© Ekonomim