Oto- sosyobiyografi’nin nadide örneklerinden biri Boş Dolaplar. The New Yorker, kitabı tanıtırken Ernaux’un kitaplarının itiraftan ziyade bir tür kişisel epistemoloji olduğunu iddia ediyor. Bu tanımlamaya ben de katılıyorum. Ernaux tüm anlatısını kendi kişisel tarihine ışık tutmak üzerine kuruyor. Amacı geçmişte yaşananların, anıların, trajik yaşanmışlıkların açığa çıkması değil sadece; tüm bu anlatılar bir tür hesaplaşmayı, itirafı da kapsıyor. Anlatıcı kendi yaşamını merkeze alarak esas itibariyle yaşadığı toplumun sosyo-kültürel yapısını da ele almış oluyor. Anlatıcı olarak kendini seçmekten kaçınmaması, söylemlerinin etkisini artıran bir cesaret örneği. Sözünü sakınmadan ifade ediyor, fakat bunu yaparken slogan atmaktan imtina ediyor. Ajitasyon yapmıyor, trajik olanı ifşa etmekten uzak durarak hadiseleri hayatın olağan akışı içinde ele alması, anlatıcının başından geçen ve şahit olduğu durumların okur nezdindeki etkisini artırıyor.

Boş Dolaplar’ın bizdeki benzerlerinden en dikkat çekeni bana göre Ayfer Tunç’un Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek adlı eseri. İkisi arasında varoluşsal açısından benzerlik olsa da yapı itibariyle farklılıklar elbette var. Bir kere Boş Dolaplar, yalnızca geçmişe tutulan bir ayna değil, geçmişin gölgesinde bireyin kendi öz yaşantısına, varoluş mücadelesine, sınıflar arasındaki mücadeleye, yabancılaşmaya ve bunun gibi birçok unsura değinmesi. Ayfer Tunç ise bahsini ettiğim olgulara temas etse de esas olarak, onun eserini inşa ettiği yapı ülkenin sosyal değişimi. Ayfer Tunç’un anlatısı başından sonuna kadar buna dayanıyor.

Ernaux kendini yeniden inşa etmek için hiçbir mücadeleden........

© Edebiyat Burada