“Yeni hayat, başkalarını parlak ve bizi sönük gösteren yalancı hakikatlerin foyalarını meydana koyacak.”

Ziya Gökalp

Yeni Hayat, Orhan Pamuk’un edebiyat-eleştiri dünyasında en çok konuşulan romanlarından biridir. Romanın hem adı, hem de “Bir gün bir kitap okudum bütün hayatım değişti” şeklindeki ilk cümlesi çok dikkat çekmiştir.

Edebiyat tarihi için “yeni hayat” bilinen ve tanıdık bir isimdir. 1291’de Dante tarafından yazılan ve yazarının otobiyografik macerasını anlatan Yeni Hayat (Vita Nuova) ile 1918 yılında Ziya Gökalp’in yayımladığı bir mensur şiir kitabının da ismi Yeni Hayat’tı. Ziya Gökalp, Dante’den 626 sonra, Orhan Pamuk’tan ise 76 yıl önce yıl sonra bu ismi kitap adı olarak kullanmıştı. Böylece, Avrupa ve Türk edebiyatının yabancısı olmadığı “Yeni Hayat” ismi, XX. yüzyılında sonlarında Orhan Pamuk tarafından yeniden edebiyat kamuoyunun gündemine girmiş oldu.

Yeni Hayat romanında kahramanın kitaptan sonraki hayatının bir “milat” olarak gösterilmesi ve insanların, “Yeni Hayat” karamelalarının üzerinde resmi bulunan melekten hareketle hiçbir melekten medet ummamaları mesajının verilmesi yazarın beslendiği pragmatizm ve pozitivizm prensiplerini ortaya çıkarmaktadır. Diyebiliriz ki, Orhan Pamuk romanının adını, hem Dante’nin Yeni Hayat’ını, hem de bir (layt) motif olarak işlediği çocukluğunun “Yeni Hayat” marka karamelalarından hareket ederek koymuştur.

Romandaki dış yapıyı incelendiğimizde, Dante’nin Yeni Hayat adlı eserinden de etkilendiği gözlenen yazarın, kahramanına “bütün kitaplardan çıkmış bir kitap” yazma endişesi var. Orhan Pamuk, daha önceki romanlarından Sessiz Ev’de “ansiklopedi” motifiyle okuyucunun karşısına çalışmıştı. Yeni Hayat’ta ise, bu sefer dikkatleri romana/daha doğrusu“kitap”a yönelterek; kitabın insan........

© Edebiyat Burada