menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Arjantin iyi bir örnek mi?

16 0
22.01.2025

Uzunca bir süredir, Meclis kürsüsü de dahil olmak üzere, Arjantin’in enflasyonu düşürmedeki başarısı övülüyor ve ultra libe­ral politikaların Tür­kiye için de bir çözüm olacağı savunuluyor. Ben de bu haftaki yazı­mı bu konuya ayırdım. Arjantin Türkiye için iyi bir örnek mi?

Javier Milei yönetimi Aralık 2023’teki göreve başlamasından bu yana gerçek anlamda bir enkaz devraldığı Arjantin ekonomisinde kapsamlı bir dönüşüm gerçekleş­tiriyor. Bu dönüşümün odağında ise mali disiplin (kemer sıkma), deregülasyon ve parasal reform yer alıyor.

Milei’nin öncelikli hedeflerin­den biri, görevine başlamadan ön­ce yıllık 0’ü aşan yüksek enf­lasyonu dizginlemek oldu. Enf­lasyon hala çok yüksek: ilk 11 ayın kümülatif enflasyonu tam 2. Bununla beraber sert bir düşüş eğilimi görüyoruz. En azından ay­lık bazda %’lik artışlar yerini %2 seviyelerinde artışlara bırak­tı. Buna paralel olarak da ülkenin risk primi önemli ölçüde azaldı.

Peki enflasyondaki bu başarı nasıl geldi? İlk önce kamu disip­lininden bahsetmek gerekiyor. Arjantin’de çok yüksek bir bütçe açığı vardı ve önceki yönetimler bu bütçe açıklarını, çok basitçe ifade edecek olursak, para basa­rak kapatıyordu.

Milei yönetimi 13 bakanlığı kapatıp 30 bin kamu çalışanını işten çıkardı. Pek çok altyapı projesinin rafa kalkması­nın yanı sıra emekli maaşlarına da çok düşük oranda zam yapıl­dı. Sonuç olarak, kamu harcama­ları yüzde 30 azaldı ve Arjantin 2012’den bu yana ilk kez bütçe fazlasına ulaştı.

Arjantin’in izlediği maliye po­litikası Türkiye için de düşünü­lebilir mi? Hem evet hem hayır! Geçen hafta da yazdım: 2024 yı­lı bütçe açığımız 2.1 trilyon TL ve bu miktar bütçe açığımızın yüzde 5’ine yaklaşıyor. Bu açığın sorum­lusunun tek başına deprem har­camaları olduğunu da iddia ede­meyiz. Bu kadar yüksek bir bütçe açığının olduğu ekonomide enf­lasyonla mücadele ediyorum de­mek anlamlı olmaz. O yüzden de Türkiye’de izlenen maliye poli­tikasının enflasyonu düşürmeye yardımcı olduğunu söyleyeme­yiz.

Öte yandan, mali disiplini de bakanlıkları kapatıp kamu perso­nelini işten çıkararak sağlayama­yız. Mevcut durumda Türkiye’de kamu personeli sayısı ve perso­nel harcamalarının bütçe içinde­ki payı dünya ortalamasının ol­dukça........

© Dünya