25 Nisan Cuma günü TÜİK Tür­kiye’de yaşlılığın durumunu çe­şitli açılardan ele alan “Aktif Yaş­lanma Endeksi” (AYE) adı altın­da kapsamlı istatistikler yayınladı. Birleşmiş Milletler Avrupa Ekono­mik Komisyonu (UNECE) tarafın­dan geliştirilen bu endeks Türki­ye’de ilk kez yayınlanıyor.

Yaşla­nan nüfus sorunu Türkiye’de ancak son yıllarda gündem oldu. Nedeni son 10 yılda doğurganlık hızındaki sert azalmanın yaşlı nüfusun top­lum payı içindeki artışını hızlan­dırması. 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus 2024’te 9 milyonu geçmesiy­le toplam içinde payı yüzde 10,6’ya yükselmiş bulunuyor. TÜİK pro­jeksiyonlarına göre yaşlı nüfus ora­nının 2030 yılında yüzde 13,5, 2040 yılında yüzde 17,9’a yükselecek.

Bugüne dek bu sorun yaşlı nüfu­sun geçim ve bakım maliyeti açı­sından ele alındı. Oysa TÜİK’in be­lirttiği gibi “yaşlı nüfusun yaşlılık sürecini ne kadar etkin geçirdiği­nin tespit edilebilmesi” de önem­li. Dört bileşenden oluşan AYE bu­nu hedefliyor. Bu bileşenler yaşlı bireylerin istihdama katılabilme, topluma katılabilme, bağımsız, sağlıklı ve güvenli yaşayabilme ile aktif yaşlanma için kapasite ve el­verişli ortama sahip olabilme sevi­yelerinin ölçümlerinden oluşuyor.

Bu ölçütlere dair özet bilgi AÇIK­LAMA kutusunda veriliyor. Dört bileşeni bir araya getiren sentetik AYE endeksi ve bu bileşenlere öz­gü endeksler 0 ile 100 ara­sında bir değer alıyor. De­ğerler ne kadar yüksekse yaşlıların da o kadar et­kin bir yaşlılık hayatı ge­çirdiklerini gösteriyor. TÜİK bu endeksleri 2023 ve 2024 için hesaplamış. AYE 2023’te 28,7 2024’te........

© Dünya