menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Türkiye ekonomisinin yabancı sermaye bağımlılığı

14 1
19.02.2025

Türkiye ekono­misinin dışa açık ekonomi po­litikalarına geçti­ği dönemden itiba­ren(24 Ocak 1980) büyümesi ile ya­bancı sermaye giri­şi arasında pozitif bir ilişki vardır. Bu ilişki yıllar itibariy­le azalmamış aksi­ne artarak devam etmektedir.

Bu ilişkinin artarak devam et­mesinin ekonomide, siyaset­te ve dış politikada da etkileri olmuştur ayrıca olmaya da de­vam etmektedir. Tabidir ki bu sürecin temel sebebi ülkemiz­de tasarruflarımızın yatırım­larımızı karşılamamasıdır.

Bu­rada da kök sebepler kayıt dışı ekonomi, üretim modelimizin katma değer yaratmadaki ye­tersizlik, yeterli tasarruf poli­tikalarının uygulanmamasıdır. Kısaca yapısal reform ihtiya­cının bir kere daha ihtiyacımız olan bir süreçtir. Ayrıca gelen yabancı sermayenin kalitesini de sorgulama imkanını da or­tadan kaldırmaktadır.

Türkiye ekonomisi, küresel sermaye hareketlerine enteg­re olmuş bir yapıdadır. Yaban­cı sermaye girişleri, doğrudan yatırımlar, portföy yatırımla­rı ve dış borçlar şeklinde ülke­ye akmakta; büyüme, istihdam, döviz kuru ve finansal piyasa­lar üzerinde doğrudan etkiler yaratmaktadır. Türkiye’nin ya­bancı sermaye ile ilişkisini da­ha sağlıklı bir yapıya kavuştur­ması, uzun vadeli büyüme ve ekonomik istikrar açısından kritik öneme sahiptir

2.1. Doğrudan yabancı ya­tırımlar (DYY)

Doğrudan yabancı yatırım­lar, bir ülkeye uzun vadeli ser­maye girişlerini ifade eder ve üretim, teknoloji transferi, is­tihdam yaratma açısından önemlidir. Türkiye’de DYY gi­rişleri, özellikle 2000 sonrası dönemde artış göstermiştir.

2002-2007 dönemi: AB üye­lik süreci ve ekonomik reform­larla birlikte DYY hızla artmış, büyüme oranları da yüksek seyretmiştir.

2008-2010 dönemi: Küresel kriz nedeniyle DYY ve büyüme düşmüştür.

2018 sonrası: Kur krizleri ve ekonomik belirsizlikler nede­niyle DYY azalmış, büyüme ya­vaşlamıştır.

Sektörel dağılım (2023 ve­rileri, %........

© Dünya