menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Düşük enflasyonlu bir Türkiye gerçekleşebilir mi?

13 1
08.01.2025

Enflasyon, bir ülkedeki mal ve hizmet fiyatlarının genel düze­yinde sürekli bir artış anlamı­na gelir. Türkiye, uzun yıllardır enflasyon sorunu ile karşı karşı­ya olan bir ülkedir. Bu sorunun temelinde ekonomik, yapısal ve siyasi nedenler yer almaktadır. Aşağıda, Türkiye’deki enflasyo­nun başlıca nedenleri detaylı bir şekilde ele alınmıştır.

Türkiye’de enflasyonun en önemli nedenlerinden biri, uy­gulanan para politikalarının et­kisizliği ve yanlış yönlendirilme­sidir. Merkez Bankası’nın enflas­yonu kontrol altına almak için faiz oranlarını düzenlemesi gere­kirken, siyasi müdahaleler nede­niyle bağımsız hareket edemedi­ği sıkça tartışılmaktadır.

Türkiye ekonomisi, ithalata da­yalı bir üretim yapısına sahiptir. Üretimde kullanılan birçok ara mal ve enerji kaynağı ithal edil­mektedir. Türk Lirası’nın döviz karşısında değer kaybetmesi, it­halat maliyetlerini artırır ve bu maliyetler fiyatlara yansıtılır.

Türkiye’de enerji fiyatlarının artışı, iş gücü maliyetleri, lojistik masraflar ve diğer üretim gider­lerindeki artışlar maliyet enflas­yonuna yol açmaktadır. Özellikle petrol ve doğalgaz gibi enerji kay­naklarına bağımlılık, enerji fiyat­larındaki küresel dalgalanmalar­dan Türkiye’nin doğrudan etki­lenmesine neden olmaktadır.

Türkiye ekonomisinde uzun yıllardır devam eden yapısal so­runlar da enflasyonu artırmakta­dır. Tarım ve sanayi sektöründe­ki yetersizlikler, üretim maliyet­lerini yükseltirken arz tarafında da dengesizliklere yol açmakta­dır. Özellikle tarım sektöründeki üretim sorunları ve verimsizlik, temel gıda fiyatlarının yüksel­mesine neden olmaktadır. Ayrıca verimsiz üretim şekli ile Düşük Katma Değerli, Düşük Teknolo­jili üretim portföyü ihracat yap­mak için kur artışına , iç pazara satmak içinde fiyat artışına ihti­yaç duymasıdır.

Büyüme hedefleri doğrultu­sunda uygulanan genişlemeci maliye ve para politikaları, za­man zaman talep enflasyonuna neden olmaktadır. Hanehalkı tü­ketiminin teşvik edilmesi, tale­bin arzdan daha hızlı artmasına yol açar. Bu durum, fiyatların ge­nel seviyesinin yükselmesine ne­den olmaktadır.

Ekonomik aktörlerin enflasyon beklentileri, fiyat artışlarını te­tikleyen bir diğer önemli faktör­dür. Eğer şirketler ve tüketiciler gelecekte fiyatların artacağını düşünürse, bu durum fiyatlara ve ücretlere önceden yansıtılır. Ay­rıca, siyasi ve ekonomik belirsiz­likler, yerli ve yabancı yatırımcı­ların Türkiye ekonomisine olan güvenini azaltarak döviz kurunu ve dolayısıyla enflasyonu artır­maktadır.

Dolaylı vergilerin, özellikle KDV ve ÖTV gibi tüketim üze­rindeki vergilerin yüksekliği, fi­yat artışlarını doğrudan etkile­mektedir. Devletin bütçe açığını kapatmak için dolaylı vergilere ağırlık vermesi, tüketim malları­nın fiyatlarını artırarak enflasyo­nu........

© Dünya