Merkez banka­sı başkanlarının sık sık altını çizdik­leri bir vurgu vardır: Bir merkez bankasının sürdürülebilir büyü­meye ve ekonomik kal­kınmaya vereceği en önemli katkı, fiyat is­tikrarını sağlamaktır.

Çünkü fiyat istikrarının sağlandığı bir ortamda geleceğe yönelik belirsizlik azalır; bu da yatırım iştahını artırır. Yatı­rımlardaki artış, ekonominin üre­tim kapasitesini büyüterek hem enflasyon yaratmadan büyümeyi hem de pastayı genişleterek daha fazla iş, gelir ve refahı mümkün kı­lar. Cumhuriyet’in 102. Yıldönü­münü kutladığımız bu günlerde 1923 İzmir İktisat Kongresi’nde öne çıkan kalkınma kavramının böyle bir temelle tutarlı olduğunu da not edelim.

Nisan 2001’de yürürlüğe giren 4651 sayılı kanun değişikliği, TC­MB’ye hem bağımsızlık hem de fi­yat istikrarını sağlama görevi ver­di. Bu değişiklik, TCMB’yi dünya­daki emsalleri gibi bağımsız bir para otoritesine dönüştürmeyi amaçlıyordu. Ancak gerek bağım­sızlık gerekse fiyat istikrarı önce­liği on yıldan fazla korunamadı.

Şekilde görüldüğü gibi, 2010 sonrası dönemde enflasyon önce tek hanelerden düşük çift hanele­re çıktı. 2018 sonrasında ise çok daha belirgin bir kırılma ile %’li seviyeleri zorladı. Fiyat istikrarı­nın giderek bir öncelik olmaktan çıktığı, onun yerine artan riskle­rin bir finansal kriz yaratmasının önüne geçebilmek için finansal is­tikrar refleksinin ön plana çıktı­ğı bir merkez bankacılığı dönüşü­müne tanık olduk.

Mayıs 2023 seçimleri öncesin­de yapılan agresif faiz indirimleri, enflasyonun kontrolden çıkması­na yol açarak TCMB’nin zayıflayan kredibilitesine son darbeyi vurdu. Sonrasında göreve gelen yeni ekip ve “rasyonaliteye geçiş” programı ise, finansal istikrarı öncelik­lendiren anlayışı değiştiremedi.

Bu çerçevede, Merkez Banka­sı’nın 23 Ekim tarihli faiz indi­rimine piyasaların neden diğer indirimlerden sert tepki verdi­ğini ya da neden daha önceki fa­iz........

© Dünya