Uzlaşma”, ülkemizde çok eleştirilen kurumlardan biriydi. Çünkü, Vergi Usul Kanunu’ndaki (VUK) uzlaşma düzenlemele­ri, idare ile mükellefin, -tarh ya da tahakkuk edecek- vergi aslı miktarı üzerine doğrudan anlaşmasına izin veriyordu.

VUK, uzlaşmanın olup olmayacağı ve ola­caksa da ne tür bir rakam üzerinden olaca­ğı konusunda ilgili uzlaşma komisyonuna “çok geniş” takdir yetkisi tanıyordu. Esasen, bir hukuk devletinde takdir yetkisi, verilme amacıyla sınırlıdır ve gerekçeli kullanım ge­rektirir, ama öyle olmuyordu.

Neticede, ay­nı mali güçteki üç mükelleften birinin vergi aslı üzerinde hiç uzlaş(a)maması, diğerinin , bir diğerinin ise � hatta 0 indi­rimle uzlaşması mümkündü. Üstelik, böyle bir sonuç için uzlaşma görüşmesinin farklı yerlerdeki yetkili uzlaşma komisyonlarıyla yapılmasına da ihtiyaç yoktu. Aynı gün için­de aynı uzlaşma komisyonundan dahi böyle bir sonuç çıkabilirdi. Bu ise, Anayasal kanu­nilik ilkesi ve yasal idare ilkesi kadar, eşitlik ilkesine de aykırıydı.

Aslında, henüz iki yaşındaki VUK’a uzlaş­ma kurumu (1963 yılında) getirilirken ula­şılmak istenen amaçlar, bu sonuçtan tama­men farklıydı. Yasa koyucu, uzlaşmayla, ver­gi uyuşmazlıklarını hızla çözmek, böylece mükellefleri hukuki güvenliğe kavuşturmak, kamu alacağının mümkün olduğunca çabuk tahsilini sağlamak ve vergi yargısının iş yü­künü azaltmak........

© Dünya