Türkiye’de işletme sahiplerinin büyük ço­ğunluğu, faaliyetlerini tek ortaklı limited şirket üzerinden yürütmektedir. Bu yapının doğası gereği, ortak aynı zamanda şirketin ge­nel müdürüdür. Peki, vergi idaresi bu kişiye, örneğin taşınmaz veya taşınır alımı nedeniy­le, “bu parayı nereden buldun?” sorusunu yö­neltebilir mi?

Vergi idaresi, vergiye ilişkin durumları açıklığa kavuşturmak amacıyla mükellef­ten belge ve bilgi talep edebilir. Ancak bu yet­ki, sınırsız değildir, aksi durum özel hayatın giz­liliğinin ihlali anlamına gelir. Talep edilen bil­gi ile vergi türü arasında mümkün olduğunca somut bir bağ kurulmalıdır. Sırf harcama dü­zeyine ya da hesaba yapılan nakit girişlerine bakarak, mükellefe “paranın kaynağını açık­lama yükümlülüğü” getirilmesi sistemimizde mümkün değildir.

Paranın kaynağına ilişkin denetim, esasen bankacılık sistemi üzerinden yürür. Nakit girişinde kaynağın açıklanması, para transferlerinde ise transferin nedeni beyanı zorunluluğu olursa, işte o zaman ver­gi idaresi bu bigilere atıfla bilgi talep edebilir. Türkiye’de para transferinin nedeni sınırlı bir şekilde sorulmakta, nakit girişinde kayanağı gösteren belge ise -şüpheli durumlar hariç- is­tenmemektedir.

Bilgi vermemenin sonuçları: re’sen tarh, para cezası ve ceza soruşturması

Ortak-genel........

© Dünya