Sanayi’de kötü şeyler oluyor
Son zamanlarda yaşadığımız mali dalgalanmaların ardından ekonomi yönetimi hala finansal istikrar peşinde. Bunun için hala piyasaya döviz satarak müdahale etmeye çalışıyor.
Döviz kurunda sağlanacak istikrarın siyasi iktidar için önemi büyük. Geçmiş kriz tecrübelerinin hala canlı olduğu Türk toplumunda hızla yükselen döviz kuru kriz algısının oluşmasına daima belirleyici unsur olmuştur.
19 Mart sonrasında oluşan kısa dönemli ‘şaşkınlığın’ ardından ekonomi yönetimi dolar kurunda istikrarı şimdilik yakalamış görülüyor. Maalesef bu istikrar hiç de ucuza sağlanmadı. Bu yazının yazıldığı an itibariyle, bu istikrarın TCMB’ye maliyetinin 45 milyara yaklaştığı görülmektedir. Ama daha da önemlisi, kanama hala devam ediyor ve bu maliyetin 50 milyarı bulması bekleniyor.
Bugünlerde kamuoyunda bu konu oldukça popüler ve her kesim tarafından tartışılıyor, eleştiriliyor. Öyle ya onca zaman büyük maliyet ve fedakârlıklara katlanan kamuoyu tüm eleştirilerine rağmen ekonomi yönetiminin yanında durdu ve 19 Mart sonrası yapılan müdahalelerde kullanılan döviz rezervlerinin biriktirilmesine imkân sağladı. Zaman zaman yüksek faizlerin olduğu koşullarda bu denli yüksek miktarda döviz biriktirmenin manasını sorgulanmış olsa da, uygulanan para politikasına güçlü bir muhalefet gösterilmedi.
Uygulanan para politikasının reel sektör üzerinde yarattığı tahribata rağmen, reel sektör ekonomi yönetimine kredi açtı. Çalışan kesimler kendi gelirlerinden fedakârlık etti. Yüksek enflasyonist bir ortamda daha düşük gelir artışlarına rıza gösterdi. Bir türlü kapatılamayan bütçe açıklarının finansmanı için konulan yüksek vergilere kimse sesini çıkarmadı.
Baskılanan dolar kur politikasından büyük darbe almış olan ihracatçılar da bu politikalara çok fazla muhalefet etmedi doğrusu. Ülke içinde ve dışında giderek bozulan ekonomik konjonktür ihracatçıların satışlarının düşmesine yol açarken, kamu maliyesinin doğurduğu maliyetleri finanse edebilmek için yüklenilen vergileri de ciddi bir şikayet konusu yapmadı sanayici. Hatta bazı kesimler siyasi yakınlıklarıyla bu maliyetleri ödemekten........
© Dünya
