menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Girişimci devlet: Mümkün mü?

17 1
28.01.2025

1957 yılında Sovyetler Birliği, uzaya gönderdiği ilk yapay uy­du olan Sputnik-1 ile tüm dünyada yankı uyandırdı. Bu başarı, yalnız­ca bir uzay araştırması değil, aynı zamanda ABD’de derin bir endi­şeye yol açarak teknolojik yarışta geri kalındığı algısını güçlendirdi. Bu algı, ABD’nin bilimsel ve tekno­lojik liderliği yeniden ele geçirme kararlılığıyla hızlı ve köklü adım­lar atmasının motoru haline geldi.

Dönemin ABD Başkanı Dwight D. Eisenhower, bu kararlılıkla 29 Temmuz 1958 tarihinde Ulusal Havacılık ve Uzay Yasası’nı (Nati­onal Aeronautics and Space Act) imzalayarak NASA’nın kurulma­sında liderliği üstlenen ABD baş­kanı olarak tarihe geçti. NASA, sa­dece uzay araştırmalarında değil, bilimsel ve teknolojik gelişimde de kritik bir rol oynayan kurum ha­lini aldı. Bu misyon, 1961 yılında Başkan John F. Kennedy’nin “Bu 10 yıl bitmeden Ay’a bir insan gön­derecek ve onu güvenli bir şekilde döndüreceğiz” vizyonuyla da zir­veye ulaştı.

Kennedy’nin bu vizyonu, bugün hâlâ sınırsız bir ilerlemenin kapı­sını aralayan önemli bir kilomet­re taşı olarak görülüyor. NASA’nın elde ettiği başarıların arkasında devletin öncülüğü, risk alıcı tutu­mu ve stratejik öngörüsü bulu­nuyor. Ancak bu ilerleme, yal­nızca uzayla da sınırlı kalmadı. Bugün dünyayı değiştiren iP­hone gibi yeniliklerin temelin­de de yine devlet destekli Ar-Ge yatırımları ve devletin bu yatı­rımlardaki kritik rolü yatıyor.

Hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan iPhone’un kritik bi­leşenleri, çoğu kez kamu fonlarıy­la geliştirilen teknolojilere daya­nıyor:

1-GPS (Küresel konumlandır­ma sistemi) 1970’lerde ABD Savunma Bakanlığı tarafından ge­liştirilmeye başlanıp, 1993’te tam kapasiteyle kullanıma sunulan ve sivil insiyatiflere açılan önemli bir teknolojik yenilik

2-İnternet, ARPA (Advanced Research Projects Agency) ta­rafından geliştirilen ve iPhone gi­bi cihazların temelini oluşturan müthiş bir........

© Dünya