David Attenborou­gh’nun 2020 yılın­da yayınlanan “A Life on Our Planet-Dünya Üzerinde Bir Yaşam” belgeselini izleyenler, sadece doğanın güzelli­ğini değil, aynı zaman­da bu güzelliğin na­sıl hızla kaybolduğunu da derin bir üzüntüyle fark eder. Attenborou­gh, belgesel boyunca şu temel mesajı verir: Doğanın dayanıklı­lığı, içindeki çeşitliliğe bağlıdır. İzlemeyeniniz varsa izlemenizi öneririm.

Bugün doğayı korumak için mücadele veren bilim insanla­rı şu mesajı yineliyor: Biyolo­jik çeşitlilik sadece doğal yaşam için değil, insanlık için de bir si­gortadır.

Peki bu tespit, bireysel finan­sal kararlarımızla, yatırım anla­yışımızla ne kadar ilişkilidir?

Aslında çok daha fazla, özel­likle Nassim Nicholas Taleb’in Antifragile (Kırılganlığın Ötesi) adlı kitabı ile birlikte düşündü­ğümüzde...

Taleb’e göre dünya üç ana ya­pıda sistemden oluşur: Kırılgan, dayanıklı ve antifragil.

-Kırılgan sistemler, stres al­tında çöker.

-Dayanıklı sistemler, strese direnir ama gelişmez.

-Antifragil sistemler ise stresle beslenir, güçlenir.

Doğal ekosistemler işte bu üçüncü gruptandır: Antifragil­dir. Çeşitlilikleri sayesinde yan­gın, kuraklık, istilacı tür gibi şoklara rağmen yıkılmazlar; ak­sine bu şoklardan öğrenir, evrim geçirir, gelişirler.

İyi kurgulanmış bir yatırım portföyü de aynı şekilde antif­ragil olabilir. Farklı sektörler, varlık sınıfları, coğrafi bölgeler........

© Dünya