'Kur riski’ kaygısı
Türkiye’nin 2025 yılı boyunca yüklü tutarda dış borç geri ödemesi ve diğer dış yükümlülüklerini karşılaması gerekirken, Merkez Bankası’nın devam eden faiz indirim sürecinin tasarruflarda dövize yönelişe yol açma olasılığı ve kurlarda son günlerde başlayan yukarı yönlü hareketlenme, “kur riski”ni gündeme getirdi.
Kısa vadeli dış yükümlülüklerde özellikle pandemi döneminde başlayan artış ivmesi geçen yıl hız kesti. Ancak kamu ve özel sektörü ile Türkiye’nin 2025 yılı boyunca 221,3 milyar dolar tutarında dış borç geri ödemesi ve diğer yükümlülükleri karşılaması gerekiyor. Kurlardaki artış güçlenerek devam ederse, geri ödemelere ulusal para cinsinden ekstra yükler getirecek. Olası kur şokları karşısında en büyük kur riskini ise 141,3 milyar dolarla stokun en büyük bölümünün yükümlüsü konumundaki Türk özel sektörü üstlenmiş bulunuyor.
Merkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre orijinal vadesine bakılmaksızın gelecek bir yıl içinde vadesi gelecek dış borç ve diğer yükümlülüklerinin toplam hacmi 2024 sonu itibarıyla 221 milyar 287 milyon dolar düzeyinde bulunuyor. Başka deyişle Türkiye, 2025 yılı boyunca bu tutarda dış yükümlülüğü karşılayacak. Bu hacim, yurt dışında yerleşik kişi ve kurumlara olan dış borçlar, dış krediler ve mevduat gibi yükümlülükleri kapsıyor.
2025 yılı içinde vadesi dolacak söz konusu yükümlülüklerin borçlu/yükümlü bazında dağılımında 141 milyar 307 milyon dolarla en büyük bölüm bankalar, diğer finans kurumları ve reel sektör firmaları ile özel sektöre ait. Bu da toplam ülke yükümlülüğünün yüzde 63,9’unu oluşturuyor. Özel sektör yükümlülüklerinin 64 milyar 759 milyon doları özel bankalara, 3 milyar 862 milyon doları diğer özel finans kurumlarına; 72 milyar 686 milyon doları ise reel sektördeki şirketlere ait bulunuyor.
Türkiye’nin 2025 yılı boyunca karşılayacağı dış yükümlülüklerinin yüzde 20,4 oranındaki 45 milyar 205 milyon dolarlık bir bölümü de merkezi yönetim, yerel yönetimler, kamu bankaları ve KİT’ler toplamında kamu kesimine ait bulunuyor.
Bunun da 36 milyar 712 milyon doları kamu bankaları, 824 milyon doları diğer olmak üzere toplam 37 milyar 536 milyon........
© Dünya
