menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Kakeibo: Paranın sessiz öğretmeni

10 0
20.10.2025

Dezenflasyonun sabrıyla, sı­fır faizin sessizliğiyle, ih­racatın gücüyle ve ithalata kar­şı temkinli adımlarıyla Japonya, dünyada eşi benzeri az görülen bir ekonomi yolculuğu yazmış­tır, bu serüvenin en önemli kah­ramanı halkının yaşam felsefe­sidir bence.

Japon toplumu, yüz­yıllardır disiplin, özdenetim ve sadelik üzerine inşa edilmiş bir yaşam biçimini benimser. On­lar için düzen sadece dış dünya­da değil, insanın kendi içinde de kurulması gereken bir dengedir. Bir Japon evine girdiğinizde sa­de mobilyalar, düzenli alanlar ve huzurlu bir sessizlik hissedersi­niz; çünkü onlar fazlalık kavra­mını yalnızca eşyada değil, dü­şüncede de azaltmayı bilirler. Aynı bilinç, parayla kurulan iliş­kiye de yansımıştır. Sade ama de­rin yaşam felsefesi, paranın da özünü sorgulayan bir yönteme hayat vermiştir: Kakeibo.

Ay sonunda cüzdanına baktı­ğında “Bu para nereye gitti?” di­ye sorduğun oldu mu hiç? Çoğu insan için bütçe tutmak, sadece gelir ve giderleri dengelemeye çalışmaktır. Oysa Japonya’dan dünyaya yayılan Kakeibo, bütçe tutmanın aslında bir muhasebe­den çok, bir farkındalık pratiği olduğunu gösterir. 1904 yılında gaze­teci Hani Motoko tarafından geliş­tirilen bu yöntem, kelime anlamıyla ev ekonomisi def­teridir. Bunu oku­yanların büyük ço­ğunluğu eskiden bizim müfredatı­mızda da “ev eko­nomisi” dersini hatırlayacaktır, hatta diyebilirim ki “muhasebe defteri”ni ve “cari kayıt, borç/ alacak, dip toplamı” ilk olarak or­taokulda bu derste görmüştüm. Kakeibo, parayla olan ilişkini an­lamanı, yani hayatının ritmini yeniden düzenlemeni sağlayan bir yaşam........

© Dünya