Yayınlandığında daha fazla gündem olmasını bekler­dim. Halbuki TCMB’nin geçen sene temmuz ve aralık ayla­rında zombi şirketler hakkın­da yayınladığı iki makale, hem Türkiye ekonomisinde verim­lilik artışı önündeki önemli bir engeli gündeme taşıyor, hem de bu konuda çok değerli veri ve analizler içeriyordu.

Parasal koşulların sıkılaştığı ve ekono­minin yavaşlama sürecine gir­diği son dönemde bu konunun gündeme gelmesini olumlu bu­luyorum.

Öncelikle tanımla başlaya­lım. Zombi şirket, elde ettiği kârla faiz giderlerini dahi kar­şılayamayan ve genellikle dış desteklerle (örneğin kredi er­telemesi veya yeniden yapılan­dırma) ayakta kalan finansal açıdan sürdürülemez firma­lar olarak tanımlanır. Ekono­mik çalışmalar, bu şirketlerin verimsiz oldukları halde kay­nak tüketmeye devam ederek ekonomide verimlilik kaybına, bankacılık sisteminde kredi tı­kanıklığına ve sağlıklı firmalar üzerinde haksız rekabete yol açtığını ortaya koymaktadır.

Türkiye’de pandemi döne­minden sonra uygulanan ge­nişlemeci politikalar, özellikle de 2022-2023 yıllarında reel faizin tarihte görülmediği ka­dar negatif bölgede tutulma­sı, bu tür verimsiz firmaların hayatta kalması, hatta artması için uygun ortamı sağlamıştır. Bunların görünür hale gelmesi için ise son dö­nemde olduğu gibi pa­rasal koşulların sıkılaş­ması gerekmektedir.

Bu firmaların sayısal verilerle tanımlanma­sında, uluslararası lite­ratürde çeşitli kriterler kullanılmaktadır. En ge­niş tanımda faiz karşıla­ma oranı üç yıldır birin altında olan ve 10 yılın üzerin­de süredir var olan şirketleri içermektedir.

İkinci tanımda, art arda iki yıl faiz........

© Dünya