Ekonometrik de­ğişkenler çift yönlü fermuar gibi­dir. Verinin “içsel­liği” (endogeneity) kavramı anahtar ke­lime konumundadır. Ekonometrik veriler kendi üzerlerinde et­ki gösterme özelliği taşırlar. Şartlar de­ğiştikçe de davranış­ları değişebilir. Duruma göre ters yönde hareket edebilirler. Atıp tutmayı seven biz ekonomistler için “ceteris paribus” kalıbı ha­yat sigortası vazifesi görür.

Küresel Ekonomide Yapısal Şokların Türkiye Etkisi

Dünya ekonomisi şu anda iki adet yapısal şokla karşı karşıya:

1 Çin şoku: Devasa kapasite fazlasını kendisi eritemeyen ülkenin yaydığı deflasyon.

2 Trump şoku: Devasa ticaret açığını kendi başına kapaya­mayan ülkenin koyduğu gümrük vergileriyle yeniden şekillenmek zorunda kalan tedarik zincirleri.

Belirsizliklerin artışı global ekonomiyi dar boğaza sokuyor. Alıştığımız kalıp, Türkiye ekono­misinin yavaşlamaya yüz tuttuğu dönemlerde cari açığın daralma­sı hatta cari fazla verilmesidir. Ancak bugün tam tersi bir du­rumla karşı karşıyayız. İktisadi faaliyet hız kaybederken Türki­ye’nin dış açığı iki temel nedenle artmaya başladı:

1 Uygulanan kur politikası (oto­riteler bunun dizayndan kay­naklandığı görüşünde),

2 Yavaşlayan dış talep.

Devreye alınan dez-enflasyon programı yurt içinde iki fiyat se­viyesi ortaya çıkardı. Yüksek hiz­met fiyatları ve düşük mal fiyat­ları. Maaş zamları, yüksek hiz­met fiyatlarından düşük, düşük mal........

© Dünya