Matematikte payda­yı eşitlemek büyük bir hünerdir. Ekonomi­de de farklı sistemleri or­tak bir ölçekte değerlen­dirmek benzer bir zorluk taşır. Dünya genelinde ti­cari standartlar oluştu­rulmaya çalışılsa da tam anlamıyla bir birlik sağla­nabilmiş değil.

Örneğin, ABD hâlâ metrik sistem yerine emperyal birimleri kullanıyor: Metre yerine “foot”, kilo yeri­ne “pound”. Türkiye ise 4 Nisan 1931’de “Ölçüler Kanunu” ile Osmanlı’dan miras kalan “ku­laç” ve “okka” gibi ölçüleri terk ederek metrik sisteme geçti. Ancak uluslararası ticarette bi­rim farklılıkları hâlâ karmaşa­ya yol açıyor.

Ekonominin ortak payda­sı para birimleri de aynı zor­lukları barındırıyor. Her dolar, aynı değerde değildir. Bir pa­ra biriminin gücü, ancak kar­şısındaki para birimine gö­re anlam taşır. ABD Başkanı Trump, “güçlü ABD Doları” is­terken, Yeni Zelanda Merkez Bankası (RBNZ) tam tersi bir politika izliyor: Daha rekabet­çi ihracat için “zayıf Kiwi Do­ları” stratejisi.

Geçen hafta RBNZ, faiz indi­rim döngüsünde yeni bir adım atarak 50 baz puanlık kesinti­ye gitti. Ancak, asıl mesaj fa­iz indirimlerinin süreceği yö­nündeydi. 2024 yılı başından beri “kiwi” diye bilinen Yeni Zelanda Doları (NZD) yakla­şık yüzde 10 değer kaybetmiş durumda ve bu, bilinçli bir po­litika tercihi. RBNZ, “kiwi”yi zayıf tutarak süt ürünleri ih­racatını artırmayı hedefliyor.

Yeni Zelanda, süt ürünleri ihracatında dünyada ABD ve Avrupa Birliği ile en büyük üç üreticiden biri. Ülkenin süt ihracatının büyük kıs­mını yönlendiren Fon­terra kooperatifi, dünya süt piyasasının en büyük aktörlerinden ve piya­sa fiyatlamaları üzerin­de önemli etkiye sahip. Küresel süt fiyatlarının ana referansı........

© Dünya