Fol yok yumurta yok faizler neden düşecek?
Türkiye’de ekonomi yorumcuları,TCMB’nin hamlelerini genellikle Fed’in faiz patikasına endeksleyerek değerlendirir. ABD ekonomisi güçlü seyrederken bu yaklaşım tutarlı olabilir. Ancak, ABD’nin ekonomik zayıflama sinyalleri verdiği mevcut ortamda, bu yöntem geçerliliğini yitiriyor.
Fed’in faizleri neden sabit tuttuğunu anlamadan, TCMB’nin olası hamlelerini doğru analiz etmek zor. Geçtiğimiz kasım ayında ABD’den ilk enflasyon sürprizi geldi. İnanması zor olabilir ama üretici enflasyonu (ÜFE), beklentileri aşarak yukarı yönlü sürpriz yaptı. Nedeni ise basitti: Yumurta fiyatlarındaki sert artış. Çok geçmeden tüketici enflasyonu (TÜFE), ÜFE’nin yansımasıyla beklentileri aşmaya başladı. Trump’ın politik belirsizliği de eklenince Fed, faiz indirim döngüsüne ara vermek zorunda kaldı.
Ay başında Trump, yumurta fiyatlarını ‘felaket’ diyerek nitelendirdi. Haklıydı, çünkü kuş gribi nedeniyle ABD’de yumurta fiyatları son bir yılda ` arttı. Temel besin kaynağı yumurtadaki fiyat artışı halkın alım gücünü doğrudan etkiledi. Kimi beslenme uzmanları kahvaltıyı pas geçmenin mümkün olduğunu savunsa da, yumurta sabah öğünlerinde önemli bir yere sahip.
Türkiye’de TÜFE sepetinin %0,7’si doğrudan yumurta fiyatlarına bağlıyken, ABD’de bu oran %0,2 seviyesinde. Bu sayılar ufak görünmesin. Kan değerlerimizdeki mikron ölçüm sapmalarının ne tür hastalıklarla sonuçlanabildiği ortada. Ocak ayında Türkiye’de sağlık grubunun benzer sepet paylarıyla enflasyonu neredeyse tam 1 puan yukarı ittiğini unutmayalım. ABD’de enflasyon 10 baz puan (%0,1) saptığında ‘sürpriz etkisi’yle ekranlar yanıp sönmeye başlıyor.
Trump’ın talimatıyla ABD, 700 bin ila 1 milyon yumurta ithalatına hazırlanıyor. Türkiye, dünya yumurta üretiminde üçüncü sırada yer alıyor........
© Dünya
