menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Ekonominin pinokyosu: Türk sınai üretimi ve küresel ticaret zincirinin çarkları

8 1
13.01.2025

Cuma günü TÜİK, Kasım ayı­na ait sınai üretim verisini resmileştirdi. Açıklanan veri, ay­lık bazda %2,9 gibi güçlü bir ar­tışla beklentileri aşarken yıllık artış oranı pozitif bölgeye döne­rek %1,5 seviyesinde gerçekleş­ti. Verinin ait olduğu Kasım ayı makroekonomik konjonktürünü hatırlamakta fayda var:

1 Yurt içinde faiz oranları P seviyesini zorluyordu.

2 Avrupa’da resesyonun etki­siyle dış talep dar boğazdaydı.

TÜİK, sanayi üretim verisini yaklaşık 1,5 ay gecikmeyle açık­lıyor. Kasım ayının başında ger­çekleşen ekonomik olayların ye­ni resmileştiğini düşünürsek bu, yaklaşık 2,5 ay gecikmeyle ve­ri öğrenmek anlamına geliyor. Neredeyse bir çeyrek öncesinin bilgisi! Bu gecikme, TÜİK’in kü­resel standartlara uyumlu çalış­masından kaynaklanıyor; diğer ülkelerin istatistik kurumları da benzer bir takvim izliyor. Ancak bu veriyi daha hızlı anlamanın yolları var mı? Elbette var. Ara­lık ayı başındaki “Trump’ın Noel Baba Yerine Gelişi” başlıklı yazı­mızda, Cuma günü açıklanan de­seni öngörebilmiştik. Peki, nasıl?

Sanayi üretimindeki değişimi önceden anlamanın yollarından biri PMI ve SAMEKS gibi öncü göstergelerdir. Bu endeksler, il­gili ayın bitiminde açıklanır ve sanayideki durumu hızlı­ca ortaya koyar.

PMI: Büyük ölçekli ve ih­racat odaklı sınai şirketle­rin verilerini derler. İstan­bul Sanayi Odası tarafından hazırlanır.

SAMEKS: Hizmet ve sa­nayi sektörlerinde faaliyet gösteren KOBİ’lere odakla­nır.........

© Dünya