Ekonominin pinokyosu: Türk sınai üretimi ve küresel ticaret zincirinin çarkları
Cuma günü TÜİK, Kasım ayına ait sınai üretim verisini resmileştirdi. Açıklanan veri, aylık bazda %2,9 gibi güçlü bir artışla beklentileri aşarken yıllık artış oranı pozitif bölgeye dönerek %1,5 seviyesinde gerçekleşti. Verinin ait olduğu Kasım ayı makroekonomik konjonktürünü hatırlamakta fayda var:
1 Yurt içinde faiz oranları P seviyesini zorluyordu.
2 Avrupa’da resesyonun etkisiyle dış talep dar boğazdaydı.
TÜİK, sanayi üretim verisini yaklaşık 1,5 ay gecikmeyle açıklıyor. Kasım ayının başında gerçekleşen ekonomik olayların yeni resmileştiğini düşünürsek bu, yaklaşık 2,5 ay gecikmeyle veri öğrenmek anlamına geliyor. Neredeyse bir çeyrek öncesinin bilgisi! Bu gecikme, TÜİK’in küresel standartlara uyumlu çalışmasından kaynaklanıyor; diğer ülkelerin istatistik kurumları da benzer bir takvim izliyor. Ancak bu veriyi daha hızlı anlamanın yolları var mı? Elbette var. Aralık ayı başındaki “Trump’ın Noel Baba Yerine Gelişi” başlıklı yazımızda, Cuma günü açıklanan deseni öngörebilmiştik. Peki, nasıl?
Sanayi üretimindeki değişimi önceden anlamanın yollarından biri PMI ve SAMEKS gibi öncü göstergelerdir. Bu endeksler, ilgili ayın bitiminde açıklanır ve sanayideki durumu hızlıca ortaya koyar.
PMI: Büyük ölçekli ve ihracat odaklı sınai şirketlerin verilerini derler. İstanbul Sanayi Odası tarafından hazırlanır.
SAMEKS: Hizmet ve sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren KOBİ’lere odaklanır.........
© Dünya
