menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Çin Seddi’ni vergiye bağlayan adam: Trump yaklaşımı

16 1
19.04.2025

2. Dünya Savaşı öncesin­de Maginot Hattı, Fran­sızların göğsünü kabar­tıyordu. Ta ki Alman panzerleri birkaç saat içinde siperlerin et­rafından manevra yapana kadar.

Ya da Afyon Kocatepe’ye nazır kurulu siperler kurşun geçirmez sanılıyordu. Ta ki Mustafa Ke­mal Atatürk “İlk hedefiniz Akde­niz’dir!” diyene kadar.

Kissinger’ın kendi ifadeleriy­le rakiplerinin etrafından dolan­mayı seven bir kültüre karşı an­cak dönemin ruhunu anlayan biri karşı koyabilir: Trump gibi.

Dünya ekonomisi şu anda iki cephede birden savaşmaya mecbur kalmış ordu görüntüsüne sahip:

1-Çin şoku: Devasa kapasite fazlasını kendisi eritemeyen ül­kenin yaydığı deflasyon.

2-Trump şoku: Devasa tica­ret açığını kendi başına kapaya­mayan ülkenin koyduğu gümrük vergileriyle yeniden şekillenmek zorunda kalan tedarik zincirleri.

Çin, zayıf iç tüketimiyle, bir tür­lü zenginleşemeyen nüfusuyla, ürettiği devasa kapasiteyi dünyaya püskürten ejderhaya dönmüş du­rumda. BYD’nin gemisi, içindeki 7 bin araçla önceki hafta İzmit Kör­fezi’nde boy gösterdi.

Çift haneli büyüme oranları ar­tık yüzyılın başında kalan bir mazi. Salgının ardından Çin, yüzde 5 ci­varında büyümeye razı durumda. Kapasite fazlası nedeniyle üretici fiyatları (ÜFE) iki yılı aşkın süre­dir deflasyon sarmalında.

Böylesine bir potansiyelin pan­zehri aslında kendi kendine ab­sorpsiyon. Çin’in ürettiğini tü­ketebilmesi gerekiyor. 2000’li yılların başında üç basamaklı se­viyelerdeki kişi başı gelir 2021 yı­lında 12 bin ABD doları seviyeye kadar yükselmişti. Türkiye’de kişi başı milli gelir 15 bin dolar. Avru­pa Birliği üyelik sürecinde hedef­lenen 20 bin doların üzerine ula­şabilmekti, artış trendi sürüyor. Gelişmiş ülkelerin zenginliği kes­kin tırmanış trendiyle 60 bin dola­ra dayanmış durumda. Ancak Çin, salgınla birlikte 12 bin dolar sevi­yesinde takıldı kaldı.

Türkiye’de perakende satışla­rın yıllık büyüme hızı 85 milyon­luk nüfusla çift hanelerde. Güncel veri Şubat ayı itibarıyla yüzde 12,5. Doymuş pazar ABD’de 340 mil­yonluk nüfusta 90’lı yıllardan beri ortalama yüzde 4,7 artıştan bah­sediyoruz. Güncel veri yine Şubat itibariyle yüzde 3,1. Oysa ki mil­yarlık nüfusu ile Çin’in peraken­de pazarı patinaj yapıyor. Satış­lar düşük tek hanelerde cılız sey­rediyor. Güncel veri yüzde 3,7. Yok hükmündeki özel tüketim iç tale­bin yetersizliğiyle sonuçlanıyor ve fiyatları oynatacak gücü bulamı­yor. Tüketici fiyatları (TÜFE) da deflasyonda!

Çin, ekonomiyi ayakta tutabil­mek için elinden geldiğince para­sal koşulları gevşetmeye çalışıyor. 10 yıl vadeli devlet tahvil getirisi yüzde 1,6 seviyesinde.........

© Dünya