İktisat-insan ilişkisini madde ve manadan bağımsız anlamak mümkün değildir. Maddenin insana bakan boyutuyla iktisat, merkezi noktayı oluşturur. Mana ise, insanda var olan dahili tahayyülün tecsimde müşahede edilenin beş duyu ile alenen hissedilmesini kast ediyorum.

İktisat, biri madde biri de ruhi yönü bulunan çift yönlü mali güçtür. İçinde toplumsal dayanışma ve yardımlaşmayı ilkesel olarak barındırır. Bunlardan biri feraiz diğeri de tahsiniyatı barındırmaktadır. Bu konuda başarılar batıda, teknofestler ve fuarlarla topluma aşılanan dev adımları gerçekleştirmektedir. Ancak bu başarı insan-ilah ve insan-insan ilişkisi bakımından ketum, içi boş bir maddi başarıdan öteye geçemeyen ruhsuz bir temvil biçimidir.

Ekonomik kalkınma inanç ve manevi bir idealden bağımsız olursa o ekonomik başarı ruhsuz ve hormonlu büyüyen bir beden gibidir. Çünkü ideal bir toplumun ruhi yapısının sevgi temelinde bir besine olan ihtiyacı, bir canlının oksijene olan ihtiyacı kadar önem arz etmektedir. Bu ruhun iki bedeni bulunmaktadır: Biri ferdi, ikincisi toplumun ortak gücü olan sistemsel yönetim bedeni.

Bu bağlamda batı ve doğu küresel ekonomik güçlerinin hem bireysel hem de toplumsal bedeni ruhsuzdur.........

© Doğruhaber