5 filinta nasıl 5 manita oldu?
Bazı şarkılar vardır, kulağınızdan önce kalbinize çarpar. Sonra durursunuz, “Bu söz gerçekten ne diyor?” diye sorarsınız. Geçtiğimiz günlerde Demet Akalın ve Sefo’nun birlikte seslendirdiği “Yerinde Dur” adlı şarkıdaki bir cümle tam da bunu yaptı bana: “Buldum beş filinta.”
İlk başta sadece ritme uyduğu için yazılmış bir söz gibi gelebilir. Ama mesleki bir refleksle takıldım kelimeye. “Filinta” nedir, kim için kullanılır, anlamı nedir? Bilen bilir: Osmanlı döneminden bugüne gelen bu kelime, “yakışıklı, alımlı, gösterişli erkek” demektir. Yani yalnızca erkekler için kullanılır. Kadını tarif etmek için “filinta” demek, en basit tabirle yanlıştır. Ve işin ilginç tarafı, Sefo kelimenin anlamını şarkı yayınlandıktan sonra öğrenmiş. Sözleri kendi yazdığını ve bu farkı bilmeden kullandığını açıklamış. Sahneye çıktığında da kelimeyi “manita” olarak değiştirmiş.
KİMSE Mİ KELİMENİN ANLAMINI SORGULAMADI?
Buraya kadar olan kısmı bir “kelime gafı” olarak okuyabiliriz. Ama aslında bu, çok daha derin ve sistematik bir sorunun yüzeye çıkma anıydı. Çünkü bu yalnızca bir kelime değil, kontrol edilmeden yayımlanmış bir zihniyetin cümleye sızmasıydı.
Yapım süreci dediğimiz şey bir sanatçının tek başına stüdyoya girip bir şey söylemesi değil. Bir şarkı onlarca kişinin elinden geçer: söz yazan, vokal koçu, yapımcı, PR danışmanı, sosyal medya içerik editörü, dijital stratejist... Ve tüm bu ekiplerden hiçbiri mi bu kelimenin anlamını sorgulamadı? Hiç kimse mi “bu kadınlar için söylenmez” demedi? Demediyse neden? Dedi de dinlenmediyse, bu daha da ciddi bir........
© Dizi Doktoru
