menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Zihinsel İstiklal Manifestosu

7 0
13.04.2025

Bugün bu topraklarda hâlâ "özne", "sembolik düzen", "arzu" gibi ithal kavramlarla konuşup düşünmeye çalışan, her fikrini Batı'nın kuramlarıyla meşrulaştırmaya çalışan bir zihin tipiyle karşı karşıyayız.

Bu tipler, kendi medeniyetini unutmuş, kendi kültürünü aşağılamayı entelektüel duruş zanneden Herodian’lardır. Yani hâkim olana hayranlıkla bakan, kendi geçmişine ve değerlerine yabancılaşmış bireylerdir.

Onlara göre gerçeklik Batı'nın tanımladığı kadar, arzu Lacan'ın söylediği kadar, eksiklik Freud’un yazdığı kadardır. Oysa biz, arzunun da eksikliğin de sabrın da aşkın da ne olduğunu Yunus’tan, Mevlana’dan, Sezai Karakoç’tan öğrendik. Batı'nın ruh çözümlemeleriyle değil; Anadolu’nun hakikat arayışıyla yoğrulduk.

Zihinleri işgal edilmiş bu entel sömürgeciler, kendi toplumuna değil, egemen kültürlere hizmet eder. Bunlar satılmış değildir ama kiralanmıştır. Kiraya verdikleri şey akılları değil, aidiyetleridir.

Fakat biz buradayız. Medeniyetimizin üstünü örtmeye çalışan her kavramın altını çiziyoruz. Eksiklik yok bizde; bastırılmış değiliz, bastırılmaya çalışılmışız. Ama artık bu örtüler yırtılıyor.

Bu halk uyanıyor. Bu millet yeniden kendi kelimeleriyle, kendi irfanıyla konuşmaya başlıyor.

Bu yüzden çağrımız nettir:

Zihinsel işgale karşı direniş, medeniyetimizin yeniden ayağa kalkışıdır.

Ve biz bu kalkışın tam içindeyiz.

Modern görünümlü ama Batı'nın kavramsal tortularıyla düşünmeye alışmış bir tip var bu coğrafyada. Özüyle, diliyle, inancıyla bağı kopmuş; ama kendini ilerici, sorgulayıcı ve 'evrensel' zanneden bir tip.

Toynbee, bu tiplemeye “Herodian” derdi. Yani; egemen medeniyet karşısında kendi değerlerini terk edip, yeni efendinin kültürel kodlarına hayranlıkla boyun eğen kişi.

Herodian:

- İngilizce yazmayı yazarlık zanneder.

- Türkçe düşünemez, çünkü düşüncesi baştan ithaldir.

- Dinine mesafeli, Batı'nın seküler dinine içten bağlıdır.

- Kendi toplumuna karşı şüpheci, dışarıya karşı şakşakçıdır.

- 'Öteki'ne merhametli, 'kendine' zalimdir.

Bu tipler asıl olarak korkaktır. Kendi medeniyetinin sorumluluğunu taşımaktan korkar. Onun yerine hazır kavramlar, hazır sistemler, hazır kimlikler giyer. Çünkü bu hem konforlu hem de popülerdir. Ama tarih, bu tipleri hep not etmiştir. Çünkü çöküşler sadece dış saldırılarla değil, bu içerideki Herodianlarla başlar.

Fakat artık bu tipleme teşhis edildi. Adını koyuyoruz. Ve en önemlisi, bunlara teslim........

© Dikgazete.com