Tüm canlılar güvende olmaya ihtiyaç duyarlar. Ancak bu ihtiyaç insanlar için çok daha önemlidir. Çünkü insan ileride başına gelebilecekleri bir ölçüde tahmin edebilir, bu yüzden de zihnindeki olumsuz senaryolardan ötürü kaygıya, mutsuzluğa kapılır. Maslow’un “İhtiyaçlar Hiyerarşisi”nde barınma, beslenme, güvende olmak en temel ihtiyaçtır. Sevgi, saygı görme, kendini gerçekleştirme ihtiyacı daha sonra ortaya çıkar.

Güven duyma ihtiyacı üç temel boyuttan oluşur kanımca. Birincisi yakınlarımıza güven duymadır. Çocuğunuza güya onun iyiliği için küçük beyaz yalanlar söylerseniz, yalanınız ortaya çıkınca çocuğunuzun size olan güveni sarsılır. İkincisi genelde insanlara güven duymadır. Tüccar müşterisine, siyasetçi vatandaşa onların iyiliği için küçük beyaz yalanlar söylerse yetişkinlerin güveni sarsılır. Vatandaş adalet sistemine güvenmezse tutunacak dalı kalmaz, belirsizlik yaşar. Vatandaş sınavlarda ve terfilerde liyakate bakılmadığına inanırsa güvensizlik yaşar. Üçüncüsü ise insan dünyaya güven duymak ister. Tarlasında obruk açılma ihtimali veya deprem olma ihtimali kişiye güvensiz bir dünyada yaşadığı duygusunu verir.

Çocuklar bir masal kitabını size 40 defa okuturlar; bir kelime atlasanız itiraz ederler çünkü ezberlemişlerdir. Peki niçin defalarca okuturlar? Bu dünyadaki bilgilerin akşamdan sabaha değişmediğini, tutarlı ve güvenilir bir dünyada olduklarını hissetmek için okuturlar. Anne-babalar çocuklarına sıklıkla tutarsız davranmaları çocukların ruh sağlıklarını olumsuz yönde etkiler.

İnsanlar adil bir dünyada yaşadığımızı zannederler. Adil bir dünyadan........

© Cumhuriyet