menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Sivil muhalefet ve itaatsizlik - Murat Molu

32 1
18.10.2025

“Köle misin? O halde dost olamazsın. Zorba mısın? O halde dostun olmaz” der Nietzsche “Böyle Buyurdu Zerdüst” kitabında. Ne var ki kavram olarak küreselleştiği kabul edilen, günümüz dünyasında, kapitalizmin liberal ve neoliberal dayatmaları, borçlanma ile sağlanan yapay refah artışları ile zengini daha zengin yaparken orta sınıfı yok etmiş, yoksulluğu artırmıştır. Karşısında ise kölelik ve dostluk ötesi demokratik haklarını arayan, yeni küresel aktörleri, kalabalıkları bulmuştur.

Ulus-devlet-sermaye üçlüsü yeniden şekillenirken iktidarlar yaptıkları bütün icraatları halkın ve muhalefetin koşulsuz olarak kabul etmelerini, itiraz etmeden razı olmalarını istemişler ve istemeye de devam etmektedirler. Batılı demokratik ülkelerde bile, esas sorunun, insanların itaat etmeye ve inanmaya hazır oldukları, siyasal ahlakı hiçe sayarak sivil muhalefet yerine sivil itaati kolaylıkla tercih edebildiklerinden söz edilmektedir.

Frederic Gros’un “İtaat Etmemek” kitabında söylediği gibi “Oysa insanı esas şoke eden, tepkisizliktir, edilgenliktir, dinginliktir.” Antik çağ filozofları dahil, sonrasında Machiavelli, Kant, Descartes, Locke,........

© Cumhuriyet