SSK yani 4/a kapsamındaki sigortalılardan, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmak suretiyle yaş koşulu aranmaksızın engellilik derecesine göre belirli bir sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı koşulunu yerine getirenlere yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin uygulama, 5510 sayılı Kanunda değişiklik yapan 9/1/2025 tarihli ve 7538 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la yürürlükten kaldırıldı. Yasa henüz Cumhurbaşkanı onayından geçmediğinden, Resmi Gazete’de yayımlanmadı. Dolayısıyla, öncelikle şunu belirtmekte fayda var. Yeni uygulama yürürlüğe girene kadar engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlananlardan mevcut uygulama kapsamında emekli olmak isteyenler emeklilik müracaatlarını bir an önce Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK)’ya yapmalıdır.

Engelli emekliliğin kaldırılmasına ilişkin yasa değişikliği Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girdikten sonra, 2008/Ekim öncesi sigortalı olup, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış durumda olan sigortalılardan emeklilik talebinde bulunacaklarla ilgili olarak yapılacak uygulamanın usul ve esasları şöyle olacaktır.

5510 sayılı Kanunda değişiklik yapan 9/1/2025 tarihli ve 7538 sayılı Yasanın engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanan 4/a kapsamındaki sigortalıların emeklilik uygulamasını ortadan kaldırmasına ilişkin hükümleri, Resmi Gazetede yayımlandığı tarih itibariyle yürürlüğe girecektir. Yapılan değişiklikle, anılan sigortalılar hakkında; 5510 sayılı Kanunun 28. Maddesinin beşinci fıkrası, geçici 2. Maddesi, geçici 6. Maddesinin yedinci fıkrasının (d) ve (e) bentleri ile geçici 10. Maddesinin üçüncü ve dördüncü bentleri uygulanacaktır. Buna göre;

2008/Ekim ayından önce sigortalı olan ve çalışma gücü kaybı yüzde 60’ın altında olan 4/a kapsamındaki sigortalıların yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları aşağıdaki Tablo’da gösterildiği şekilde olacaktır. Bunlara yaşlılık aylığı bağlanması için herhangi bir yaş koşulu aranmamaktadır.

(4/a sigortalıları için)

Görüldüğü üzere, 4/a sigortalılarının 5510/28/beşinci fıkra kapsamında yaşlılık aylığına hak kazanma koşulları işe giriş tarihine göre belirlenmektedir. 4/b ve 4/c kapsamındaki sigortalılar için böyle bir geçiş maddesi bulunmamakta olup, bu sigortalılar için beşinci fıkra, 2008/Ekim sonrası aylık talebinde bulunanlara hemen uygulanmıştır. 4/b ve 4/c sigortalıları için çalışma gücündeki kayıp oranının;

- % 50 ila Y arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

- % 40 ila I arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaş koşulu aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanmaktadırlar.

Çalışma gücü kaybı yüzde 60 ve üzerinde olanlar 5510 sayılı Kanuna göre malul sayıldıklarından, bunlara Kanunun 25. Maddesinde belirtildiği gibi 10 yıllık sigortalılık süresi ve en az 1800 gün prim gün sayısını doldurmaları halinde malullük sigortasından aylık bağlanmaktadır.

2008/Ekim öncesi sigortalı olan 4/a kapsamındaki sigortalıların 28. maddenin beşinci fıkrası gereği, çalışma gücü kaybına ilişkin tespitlerinin yapılması için hastaneye sevk işlemleri, sigortalıların müracaatlarına istinaden, en son çalıştıkları işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezlerince yapılacaktır. SGK’nın ilgili birimince sigortalılar, ikamet ettikleri illerde bulunan Sağlık Bakanlığı tarafından sağlık kurulu raporlarını düzenlemeye yetkilendirilmiş devlet hastaneleri, eğitim ve araştırma hastaneleri ile Devlet üniversite hastanelerine sevk edilecektir. Sigortalıların bu kapsamda sağlık kuruluşuna sevk işlemi yapılırken en az 16 yıllık sigortalılık süresi ve 3700 gün prim gün sayısının olması şartı aranacaktır. Bu koşulları yerine getirenlerin sevk işlemlerine ilişkin tüm masraflar SGK tarafından karşılanmaktadır. Sigortalıların 3700 prim gün sayısını hizmet borçlanması yapmak suretiyle tamamlaması ve borçlanma bedelini ödemeden sevk işleminin yapılması halinde, sevk işlemi yapılacak, ancak sevke ilişkin tüm masraflar sigortalılar tarafından karşılanacaktır.

İlgili sağlık kuruluşları sigortalıların engellilik durumunu Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında........

© Cumhuriyet