10 Şubat 2016 tarihli 29620 sayılı Resmi Gazete yayımlanan 29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 10. Maddesi ile 657 sayılı Kanuna “Doğum sonrası yarım zamanlı çalışma” başlıklı ek 43. Madde eklenmiş ve maddede; yarım zamanlı çalışma hakkının kullanımına ilişkin usul ve esaslar ile bu haktan yararlanamayacak memurları; hizmet sınıfı, kadro unvanı, kurum veya teşkilat bazında birlikte veya ayrı ayrı belirlemeye Cumhurbaşkanının yetkili olduğu belirtilmiştir.

Bu durumda, memurlara yarım zamanlı çalışma hakkı aslında 9 yıl önce kanunla verildiği halde, maddede çalışmanın usul ve esasının Cumhurbaşkanı tarafından belirleneceği öngörüldüğünden, bugüne kadar herhangi bir şey yapılmadığı, 2025 yılının “Aile Yılı” olarak ilan edilmesinden hareketle, devlet memurlarına 9 yıl önce Kanunla verilen hakkı kullandırmaya lutfedilerek buna ilişkin beklenen Yönetmelik çıkartılmıştır. Bu durum kamuoyuna, sanki memurlara bu hak yeni veriliyormuş gibi lanse edilmiştir.

Bilindiği üzere, esas olan mevzuat kanun olup, kanunların ne şekilde uygulanacağına ilişkin usul ve esaslar ikincil mevzuat denilen yönetmelik, tebliğ, genelge veya genel yazılarla talimatlandırılmaktadır. Bir kanunun yürürlüğe girmesi akabinde, kanunu uygulayacak kurum ve kuruluşlarca ikincil mevzuatın hemen hazırlanarak yayımlanması gerekmektedir.

Yasal dayanakla memurlara yarım zamanlı çalışma hakkı veren bu uygulama, o kadar trajikomik bir duruma gelmiştir ki, mevcut yasal düzenleme ile verilen hak için kurumlarca memurlara bu hak kullandırılmamış ve talepleri reddedilmiş, memurlarca bu durum dava konusu edilmiş ve neredeyse tüm memurlar davaları kazanmıştır. Kurumlar davayı kazananlara kanunu uygulamış ama bunu genelleştirmemiştir. Yasal düzenleme bulunduğu halde, memurlarca dava konusu edilen bir hakkın usul esasına ilişkin Yönetmeliği çıkarmaksa 9 yıl boyunca kimsenin aklına gelmemiş. Bunu anlamak ve anlatmak inanın bir hayli zor.

Nihayetinde, 18/7/2025 tarihli Gazetede yayımlanan 10108 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ekinde, 657 sayılı Kanunun ek 43. Maddesine dayanılarak hazırlanan Devlet Memurlarının Yarım Zamanlı Çalışma Hakkının Kullanımına İlişkin Yönetmelik yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Memurlara verilen yarım zamanlı çalışma hakkına ilişkin kapsam, yararlanma şartları, çalışmanın usul ve esasları ile sona ermesi gibi hususlar bilgilendirme amaçlı aşağıda açıklanmıştır.

Memurların yarım zamanlı çalışma hakkına ilişkin usul ve esaslar şöyle belirlenmiştir:

KAPSAMI

-Doğum yapan kadın memurlar,

-Eşi doğum yapan erkek memurlar,

-Eşlerin her ikisinin de memur olması halinde her iki eş,

-Bir çocuğu eşiyle birlikte veya münferit olarak evlat edinen memurlar ile memur olmayan eşin münferit olarak evlat edinmesi halinde memur olan eşi.

YARARLANMA KOŞULLARI

Doğum halinde;

-Kendisinin veya eşinin doğum yapması,

-Çocuğun sağ olması,

-Aynı çocuk için daha önce bu haktan yararlanmamış olması,

-Kadro ünvanının, yarım zamanlı çalışma hakkından yararlanamayacak kadro ünvanları arasında yer almıyor........

© Cumhuriyet