menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Yakın tarihten bir yaprak...

27 48
21.02.2025

‘Savcı icra-i adalet değil, icra-i siyaset yapıyor’

Osman Bölükbaş

Türkiye’nin hukuka bağlı, dürüst ve gizli oy açık sayım temeline dayalı 1950 genel seçimlerinden sonra iktidara gelen DP, ilk yıllarda özgürlüklere bağlı bir siyasal partiydi. İktidara geldiğinin hemen birinci ayında 14 Temmuz 1950’de Meclis’ten geçirdiği Basın Yasası, hukuk ilkelerine bağlı özgürlükçü bir basın yasasıydı. Aynı gün Meclis’ten geçen Genel Af Yasası da olumlu bir hareketti. Ünlü şair Nâzım Hikmet de bu yasadan yararlanarak özgürlüğüne kavuşmuştu.

Zaman geçtikçe güç birikmesi DP iktidarını etkiliyordu. Henüz iktidara geleli bir yıl olmuşken 6 Temmuz 1951’de Meclis’e sunduğu bir tasarı ile Halkevleri kapatıldı. Türkiye 1952 yılına da yargı üzerindeki tartışmalarla girdi.

Gazetelerin eleştirilerine karşı Menderes bu gazete yayınlarını, “savaş gazetesi niteliğinde” ve “komünist mücadelesini andıran” bir yönde olduğunu belirtiyordu. O sırada tek iletişim aracı olan radyo DP’nin emrinde ve elinde siyasi bir araç olarak kullanılıyordu.

İnönü, 11 Mayıs 1952’de Karadeniz illeri gezisinde şunları söylüyordu:

“Yüz seneden beri bu memlekette yapılan hürriyet ve rejim mücadelelerinin sebepleri vardır... Bir defa iktidara geçenin bir daha iktidardan düşmemek için çırpınmasıdır. Fakat bu çırpınmalar hem kendisine hem vatandaşlara beyhude ve haksız ıstıraplar vermekten başka bir hedefe ulaşamayacaktır.”

İnönü’nün Karadeniz gezisine karşı Menderes, 18 Mayıs 1952’de Bursa il kongresinde İnönü’ye çatarak şunları söyledi:

“Bugün hâlâ bir milli şef, bir kâhin edasıyla, hâlâ doktoral bir eda ile hâlâ nasih (nasihat veren) gibi yukarıdan ve tamamıyla afaki konuşmaktadır. Demagoji yapmasın. Lafla vakit geçirmesin...”

Kasım 1952’de Menderes, Malatya’da konuştu. Sağcı yayınlara işaret ederek “Bugün dini irtica değil, siyasi irtica tehlikesi üzerinde durulması lazımdır” dedi.

Malatya’daki konuşmayı gazetesine göndermek için gittiği postaneden çıkarken gazeteci Ahmet Emin Yalman’a beş el ateş edildi. Yalman karnından yaralandı.

Yalman’a karşı sert yazılar yazan Necip Fazıl Kısakürek, Osman Yüksel Serdengeçti ve Cevat Rıfat Atilhan tutuklandılar.

Büyük Doğu ve Milliyetçiler Derneği gibi sağcı oluşumlar hakkında soruşturma başlatıldı. Necip Fazıl Kısakürek bu dönemi........

© Cumhuriyet