Karl Marx, varlığı ve tarihi belirleyen şeyin bilinç değil, tam tersine bilinci belirleyen şeyin varlık ve toplumsal ilişkiler olduğunu söyler. Yani tarihi belirleyen şey, tinsel bir töz değil maddi ilişkiler ağı ve sosyo-ekonomik yapıdır. Büyük devrimci filozof, tarihsel materyalizm anlayışı doğrultusunda şöyle devam eder:

“Tarih tek başına bir iş yapmaz, büyük gücü ve zenginliği yoktur. Kendi başından geçmiş tek bir savaşı bile olmamıştır. Tarih aslında insan demektir; gerçek, yaşayan, her şeyleri yapan, savaşları ve mücadeleleri olan insan demektir. Kendi amaçları uğruna insanları bir araç olarak kullanan ‘tarih’ diye bir şey yoktur. Tarihin kendisi, amaçları uğruna yaşayan insanların yaptıklarından ibarettir.”

Tarihte bireyin rolü ve tarih biliminin genel görevi de böyle ortaya çıkar. Tarihteki, ardına çağın dinamiklerini almış ve yeni bir çağ açmış büyük olaylar ve keşifler de insanın bu rolüyle anlam kazanır.

M.Ö 2. yüzyılda yaşamış olan Zhang Qian, bugün ilk bakışta çoğu kimse için bir anlam ifade etmiyor olabilir. Oysa ünlü bir Çinli kaşif, diplomat ve Han Hanedanı’nın hizmetinde önemli bir devlet adamı olan Zhang, Marx’ın “Tarih aslında insan demektir” sözünün karşılıklarından biridir ve tarihe İpek Yolu’nu keşfeden, temellerini atan, geliştiren adam olarak geçmiştir. Orta Asya’ya yaptığı yolculuklar Çin ile batı bölgeleri arasındaki ticari ve kültürel alışverişin yolunu........

© CGTN Türk