Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, 15 Mart 2023’te “ÇKP ve Dünya Siyasi Partileri Arasında Üst Düzey Diyalog” toplantısında ilk kez “Küresel Medeniyet İnisiyatifi”nden ayrıntılı biçimde söz ettiğinde, Çin’in kadim “uyum ve birlikte yaşama” ilkesini 21. yüzyılda bir kez daha ete kemiğe kavuşturmuştu. Çin’e özgü sosyalizmin ve Çin tarzı modernleşmenin yeni bir insanlık medeniyeti inşasındaki rolüne vurgu yapan bu konuşma, medeniyetler arasında uyumlu kalkınmayı teşvik etmeyi, halklar arasında dostane alışverişleri desteklemeyi, barış içinde bir araya yaşamaya ve küresel zorluklara ortak yanıt vermeye bir çağrı niteliğindeydi.

Xi’nin konuya ilgisi 2023’te başlamamıştı, öncesi de vardı kuşkusuz. Örneğin 27 Mart 2014’te UNESCO genel merkezinde yaptığı konuşmada, insanlık medeniyetinin iletişimle çok renklilik kazanacağını ve karşılıklı öğrenmeyle zenginleşeceğini belirtmiş, şöyle devam etmişti:

“Medeniyetler eşittir ve bu eşitlik medeniyetler arası iletişim ve karşılıklı öğrenmeyi mümkün kılar. İnsanoğlunun bütün medeniyetleri değer açısından eşittir, her birinin saygın özellikleri ve eksiklikleri vardır. Dünyada ne yüzde yüz mükemmel olan ne de yüzde yüz hünersiz olan bir medeniyet vardır. Medeniyetlerin üstünü ve alçağı, seçkini ve yararsızı olmaz.”

Xi’nin “küresel medeniyete” yaptığı vurgular, Samuel Huntington’un 1990’ların........

© CGTN Türk