​Orijinal olmayan endüstriyel ürünlere ‘yan sanayi üretimi’ deniyor ya, galiba bugün dünyanın en fazla yan sanayi malzemesi, ‘Hollywood Kültür Sanayi Sitesi’nde kullanılıyordur! Bir de, çoğunlukla kaza geçirmiş araçlardan sökülüp yeniden kullanılan parçalar var, ‘çıkma parça’ adı verilen bu malzemelerden de çok faydalanıyor Hollywood ustaları...

​Uyarlama (adaptation) ve yeniden-yapım (remake) gibi kültürel üretim biçimlerinden söz ederken böyle bir terminoloji kullanmam garip gelebilir, gelmesin lütfen. ABD’nin 2. Dünya Savaşı’ndan sonra Marshall Planı’yla başlattığı dönemin kültürel ayağı son 50 yıldır böyle, yan sanayi ve çıkma parçalarla işliyor.

Başka ülke sinemalarında da uyarlama ve yeniden-yapımlar görülür -Türkiye’de 1970-’80lerde çok yapıldı-, bunda anormal bir şey yok. Kimi zaman kültürel etkileşim amacıyla, ama çoğunlukla başarısı kanıtlanmış formülleri kullanıp üretim maliyetini azaltmak ve kâr marjını yükseltmek için, kitlesel beğeni kazanmış yazınsal ürünler ve tiyatro yapıtları beyazperdeye uyarlanmış, çok seyirci toplayan filmler küçüklü büyüklü kültürel değişikliklerle yeniden yapılmıştır. Ama devasa ‘film üretim bandı’ Bollywood’da (Hindistan) bile kısıtlı olan bu yöntem, bugün Hollywood’da neredeyse temel üretim biçimine dönüştü.

​Avrupa veya Asya yapımı bir film çok mu beğenildi, Hollywood hemen yenisini yapıyor. Çok tutan bir çizgi-roman serisi veya bilgisayar oyunu mu var, Hollywood hemen film haklarını satın alıyor. Kabaca ‘Hollywood standartları’ olarak adlandırdığımız teknik ölçülere uygun biçimde uyarlanan ve yeniden-yapılan her şey, küreselleşme denilen tek yönlü yayılmacılık hareketinin pençesindeki dağıtım ağları sayesinde özgün üründen daha çok satılıyor, daha bilinir........

© Birgün