19 Mart darbe girişimine karşı sokağa çıkan ve anayasal protesto hakkını kullanan 301 genç tutuklanarak cezaevine konuydu. Sulh ceza hakimlikleri İstanbul Valiliği’nin eylem yasağı kararına uymadıkları gerekçesiyle yatarı bile olmayan bir suç iddiasıyla gençleri tutuklamıştı. Sulh ceza hakimlikleri kararlarında gençlerin 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefetten tutuklandıkları belirtildi. Oysa valiliğin eylemleri yasaklama kararı 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na dayandırılmamıştı. Ancak Avukat Arman Yılmaz gençlerin tutuklanmasında hukuk skandalını ortaya çıkardı. İstanbul Valiliği’nin eylemleri yasaklama kararına olmayan yasa maddesi yazılmış.

İstanbul Valiliğinin yasalara dayanarak toplantı ve gösteri yürüyüşünü engelleyebilmesi için öncelikle bu kararı ilgili yasal düzenlemeyi belirterek ilan etmesi yani duyurması gerekiyor. İstanbul Valiliği verdiği 4 günlük yasak kararını 19 Mart 2025 tarihinde yapmış olduğu 2025-19 sayılı Basın açıklamasıyla duyuruyor ve şöyle deniyor;

“Valiliğimizce il genelinde kamu düzenini muhafaza etmek ve oluşabilecek provokatif eylemlerin önüne geçmek için 19 – 23 Mart tarihleri arasında 4 gün süreyle her türlü toplantı, gösteri ve basın açıklaması yasaklanmıştır. 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11/C ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu’nun 15/H maddeleri çerçevesinde alınan bu karar doğrultusunda çeşitli tedbir kararları uygulanacaktır.”

Ancak Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’nun (PVSK) 15/H diye bir bölümü yok. PVSK’nin sadece 15. maddesi var ve o maddede şöyle deniliyor:

“Polis yaptığı tahkikat esnasında ifadelerine müracaat lazım gelen kimseleri çağırır ve kendilerine lüzumu olan şeyleri sorar. Polis; müşteki, mağdur veya tanık ifadelerini talepleri halinde ikamet ettikleri yerlerde veya işyerlerinde de alabilir.”

Yasa bundan ibaret, yasa maddesinde bırakın ‘H’yi ‘A’ bölümü bile yok. Yani Valiliğin basın açıklaması görüldüğü üzere hatalı dolayısıyla bu hatalı açıklamaya dayanarak yapılan işlemlerin tamamı da hukuken geçersiz.

Valiliğin yasak kararını dayandırdığı diğer yasa ise; 5442 sayılı İl İdaresi Kanunu’nun 11/C maddesine dayandırılıyor ama bu yasa maddesi ile şehirde tüm eylemleri yasaklamak mümkün değil. 11/C maddesinde şöyle deniliyor:

C) İl sınırları içinde huzur ve güvenliğin, kişi dokunulmazlığının, tasarrufa müteaallik emniyetin, kamu esenliğinin sağlanması ve önleyici kolluk yetkisi valinin ödev ve görevlerindendir. (Bunları sağlamak için vali gereken karar ve tedbirleri alır. Vali, kamu düzeni veya güvenliğinin olağan hayatı durduracak veya kesintiye uğratacak şekilde bozulduğu ya da bozulacağına ilişkin........

© Birgün